|
Een balkcijns
Uit de Wielse Hoef werd een zogenoemde
balkcijns of
ballingcijns betaald. Deze cijnzen zijn in de dertiende eeuw en in
1310 ontstaan door de omslag van de cijnzen voor de gemeint. Dit
wijst er op dat hier in 1310 al een huis stond.
Cijnzen aan de heer van Helmond uit de Wielse Hoef:
Vanaf 1190 betaalden lieden die een perceel van de
gemeenschappelijke grond voor eigen gebruik kochten daarvoor een
jaarlijkse cijns aan de landsheer. In 1314 gaf de hertog van
Brabant deze cijnzen (met uitzondering van de hoendercijnzen) aan
de Heer van Helmond. Cijnzen voor nieuwe uitgiften na 1314 inde de
hertog hierna weer zelf. Cijnzen aan Helmond werden dus betaald voor in
de periode 1190-1314 uitgegeven percelen.
Ook uit de
Wielse Hoef zoals die rond 1650 bestond werden een aantal
cijnzen betaald aan de heer van Helmond.
Hm-117 (nieuwe nummering vanaf de zestiende eeuw) kwam voort uit
Hm-113 (oude nummering uit de vijftiende eeuw). De cijns werd na
1406 nooit verdeeld en er zijn geen aanwijzingen dat deze cijns
ooit verhuisd is. In deze reconstructie nemen we aan dat deze
cijns oorspronkelijk op een deel van perceel nr. 3 rustte. De
oudst bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-113 (oud) (1406):
3 nieuwe penningen uit het erfgoed van Wilhemus Rufus,
eertijds van Gerardus Ruphus
|
Gerardus Ruphus
|
Vermeld voor 1406 |
Wilhelmus Rufus
|
Vermeld voor 1406 |
|
Arnoldus, genaamd van Culen
|
Vermeld in 1406 |
|
Mechtildis, weduwe van Arnoldus, genaamd van Culen
|
Verwerving in 1421-1442 |
|
Mychael, zoon van Arnoldus, genaamd van Culen
|
Verwerving in 1421-1442 |
|
Wilhelmus Aelbertus Zuermont
|
Verwerving in 1442, vermeld in 1447 |
|
Johannes, zoon van Wilhelmus Aelbertus Zuermont
|
Verwerving in 1465-1498 |
|
Bartholomea, weduwe van Johannes, zoon van Wilhelmus
Aelbertus Zuermont, met haar 7 kinderen
|
Verwerving in 1498-1507
|
De 6
kinderen van
Johannes, zoon van Wilhelmus Aelbertus Zuermont
|
Verwerving in 1498-1507
|
|
Jasper, zoon van Johannes, zoon van Wilhelmus Aelbertus
Zuermont
|
Verwerving in 1498-1507 |
Hm-217 (nieuw) kwam voort uit Hm-27 (oud)
en uit Hm-99 (oud). Hm-99 (oud) had oorspronkelijk betrekking op
goed in Doorn (Dorshout), zie
de
toelichting bij Doorn. Hm-27 (oud) werd na 1406 nooit verdeeld en er zijn geen
aanwijzingen dat deze cijns ooit verhuisd is. Hm-27 (oud) en Hm-28 (oud) werden
allebei betaald uit goed genaamd Braec en de percelen belast met
deze cijnzen zullen bij elkaar gelegen hebben. Het nemen daraom
aan dat deze cijns oorspronkelijk betrekking had op een deel van
perceel nr. 5.De oudst bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-27 (oud) (1406):
3 oude oort uit het erfgoed genaamd Braec, gelegen in
Wilrot
|
Hm-217 (nieuw) |
|
Aleydis, dochter van Johannes Donkers
|
Vermeld in 1406
|
|
Egidius, zoon van Gerardus, zoon van
Petrus
|
Verwerving in 1409, vermeld in 1421 |
|
Johannes, zoon van Egidius, zoon van
Gerardus, zoon van Petrus
|
Verwerving in 1421-1447, vermeld in
1447 |
|
Wilhelmus, zoon van wijlen Egidius
Mettenzoon
|
Verwerving in 1447-1465 |
|
Wilhelmina, dochter van Johannes,
natuurlijke zoon van Wilhelmus Egidius
|
Vermeld in 1507
|
|
Henricus, zoon van Daniel en zijn 5
kinderen
|
Verwerving ná 1507
|
|
Jasper, zoon van Johannes Suermonts
|
Verwerving ná 1507
|
Cijnzen aan de hertog van Brabant uit de Wielse Hoef:
Uit de Wielse Hoef werd een cijns van
2 hoenderen betaald aan de hertog van Brabant voor een perceel
van 1 bunder dat tussen 1190 en 1340 van de gemeint uitgegeven
was. De cijns heeft nummer Hg-11 in mijn bewerking van de
cijnsboeken van de hertog van Brabant. Vanaf 1465 komen de namen
van de cijnsbetalers overeen met die van Hm-27 (oud) in
bovenstaande tabel. In deze reconstructie nemen we aan dat deze
cijns oorspronkelijk op perceel nr. 2 en een deel van perceel
nr. 5 rustte.
Hg-44 was een cijns aan de hertog van
4 oude penningen betaald voor een perceel van 4 lopens dat
tussen 1380 en 1392 van de gemene gronden uitgegeven was. De
cijnsbetalers komen overeen met die van Hg-26 (zie bij
perceel nr. 12). In
deze reconstructie nemen we aan dat deze cijns oorspronkelijk op
perceel nr. 1 rustte.
Een cijnzen aan de heer van Helmond uit perceel nrs 4, 5
en 23:
Hm-207 (nieuwe nummering vanaf de zestiende eeuw) kwam voort
uit Hm-28 (oude nummering uit de vijftiende eeuw). De cijns werd na
1406 nooit verdeeld en er zijn geen aanwijzingen dat deze cijns
ooit verhuisd is. De oudst bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-28 (oud) (1406):
1 ½ oude penningen uit het erfgoed genaamd Braec,
gelegen in het Wilrot
|
|
Hubertus Wevers (Textoris)
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Herman Hubertus Wevers (½) en Willem Jan Klocghitersone
(½)
|
Vermeld in 1406 |
|
Willem Jan Klocghieters
|
Verwerving van de andere helft ± 1408 |
|
De 3 kinderen van Johannes Klocghieters (Sartorus
Campanarus)
|
Verwerving 1408-1421 |
|
Godefridus Clocghieters
|
Verwerving 1421-1447 |
|
Gheertruyd, weduwe van Godefridus Clocghieters
|
Vererving 1421-1447 |
|
de 4 kinderen van Godefridus Clocghieters
|
Vererving 1447-1465 |
|
Henricus Godefridus Henricus van Rullen
|
Vererving 1447-1465 |
|
De
weduwe van Henricus Godefridus Henricus van Rullen
|
Vererving 1465-1498 |
|
Wilhelmus Godefridus Clockghieter
|
Verwerving 1465-1498 |
|
Luytgardis, weduwe van Wilhelmus Godefridus Clockghieter
|
Vererving 1465-1507 |
|
Godefridus Wilhelmus Godefridus Clockghieter
|
Verwerving ná 1507 |
|
De weduwe van Godefridus Wilhelmus Godefridus
Clockghieter
|
Vererving ná 1507 |
|
Henricus Godefridus Wilhelmus Godefridus Clockghieter
|
Vererving ná 1507 |
We nemen aan dat deze cijns
betrekking had op perceel nr. 23 en een deel van perceel nr. 5:
nrs. D692 t/m D694 op de kadasterkaart van 1832.
Perceel nr. 19:
Hm-112 (nieuw) kwam voort uit Hm-59 (oud). De cijns werd na
1406 nooit verdeeld en er zijn geen aanwijzingen dat deze cijns
ooit verhuisd is. De oudst bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-59 (oud) (1406):
2 nieuwe penningen uit het erfgoed van Wilhelmus van
Hamfelt en Johannes Vissers (Piscatoris),
eertijds van Johannes, zoon van Truda
|
Hm-210 (nieuw)
|
|
Johannes, zoon van Truda
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Wilhelmus van Hamfelt en Johannes
Vissers (Piscatoris)
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Wautgherus, zoon van Theodoricus van
Espedonc
|
Vermeld in 1406 en 1421 |
|
De weduwe van Wautgherus, zoon van
Theodoricus van Espedonc, met haar 3 kinderen
|
Vererving in 1421-1447, vermeld in 1447
|
|
Johannes en Wautgerus, en Elizabeth de
dochter, kinderen van Nicholaus, zoon van Wautgerus,
zoon van Theodoricus van Espendonck
|
Vermeld in 1507
|
|
De 4 kinderen van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Lutgardis, dochter van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
Hm-210 (nieuw) kwam voort uit Hm-51 (oud)
t/m Hm-54 (oud). Hiervan werd Hm-53 (oud) gesplitst en een deel
rustte later op
Hostie
nr. 16. We nemen aan dat Hm-51 (oud) t/m Hm-54 (oud)
oorspronkelijk allemaal op Wielrot nr. 19 betrekking hadden. De
oudst bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-51.1 (oud) (1406):
1 oude penning en 1 oude obol uit het erfgoed van de
kinderen van Johannes Gunzers
|
|
|
De kinderen van Johannes Gunzers
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Yda, dochter van Johannes Gunzers
|
Vermeld in 1406 en 1421, vermeld in
1421 |
|
De kinderen van Nycholaus Loyen
|
Verwerving in 1421-1447 |
|
Hm-51.2 (oud) (1406):
3 nieuwe obolen en 1 oort uit het erfgoed van Johannes,
genaamd Gunsers
|
|
|
Johannes, genaamd Gunsers
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Henricus, zoon van Co(..)
|
Vermeld in 1406 |
|
Nycolaus, zoon van Loyen
|
Verwerving in 1406-1421, vermeld in
1421 |
|
Johannes, zoon van Nycolaus, zoon van
Loyen
|
Verwerving in 1421-1447 |
|
Hm-51:
3 nieuwe obolen en 1 oort en ½ oude
obol en 1 ½ penningen
|
Hm-210 (nieuw) |
|
Johannes, zoon van Nicholaus Loyens
|
Vermeld in 1447 |
|
Philip, zoon van Nicholaus Loyen
|
Verwerving in 1447-1465, vermeld in
1465 |
|
Henrica, weduwe van Johannes van Lodder
|
Verwerving in 1465-1498 |
|
Wautgerus, zoon van Nicholaus, zoon van
Wautgerus van Esdonc en Ermgardis zijn dochter
|
Vermeld in 1507 |
|
De 4 kinderen van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Lutgardis, dochter van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-52 (oud) (1406):
1 oude uit het erfgoed van wijlen Johannes van
Sweenslaken
|
Hm-210 (nieuw) |
|
Johannes van Sweenslaken
|
Vermeld vóór 1406 |
|
Arnoldus, genaamd Sichghemans
|
Vermeld in 1406
|
|
Nycolaus, zoon van Loyen
|
Verwerving in 1408, vermeld in 1421 |
|
Johannes, zoon van Nycolaus, zoon van
Loyen
|
Verwerving in 1421-1447, vermeld in
1447 |
|
Verder namen als Hm-51 (oud)
|
|
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-52 (oud) (1406):
5 nieuwe penningen uit het erfgoed van Wilhelmus
Wautherus
|
|
Wilhelmus Wautherus
|
Vermeld vóór 1406 |
|
De weduwe en kinderen van Lambertus van
Peer (de Piro)
|
Vermeld in 1406 |
|
Nycolaus, zoon van Loeyen van
Sweenslaken
|
Verwerving in 1411, vermeld in 1421 |
|
Johannes, zoon van Nycolaus, zoon van
Loeyen van Sweenslaken
|
Verwerving in 1421-1447, vermeld in
1447 |
|
Philip, zoon van Nicholaus Loyen
|
Verwerving in 1447-1465 |
|
Tussen 1465 en 1498 wordt de cijns in
twee delen gesplitst.
|
|
|
Hm-53.1:
1 nieuwe penning
|
Hm-210 (oud)
|
|
Henrica, weduwe van Johannes van Lodder
|
Verwerving in 1465-1498 |
|
Wautgerus, zoon van Nicholaus, zoon van
Wautgerus van Esdonc en Ermgardis zijn dochter
|
Vermeld in 1507 |
|
De 4 kinderen van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Lutgardis, dochter van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Hm-53.2:
4 nieuwe penningen
|
Hm-147 (oud)
|
|
Nicholaus, zoon van Wautgerus van
Eesdonc
|
Vermeld in 1465
|
|
Lucas, zoon van Arnoldus, zoon van
Egidius Donckers
|
Vermeld in 1507
|
|
Theodoricus, zoon van Henricus Leeuwen
de Oude
|
Verwerving ná 1507
|
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hm-54 (oud) (1406):
3 nieuwe obolen uit de hofstad van wijlen Henricus, zoon
van Gloria
|
Hm-210 (nieuw)
|
|
Henricus, zoon van Gloria
|
Vermeld vóór 1406
|
|
De weduwe en kinderen van Lambertus van
Peer (de Piro)
|
Vermeld in 1406 |
|
Nycolaus, zoon van Loeyen
|
Verwerving in 1411 |
|
Johannes, zoon van Nycolaus, zoon van
Loeyen
|
Verwerving in 1421-1447, vermeld in
1447 |
|
Philip, zoon van Nicholaus Loyen
|
Verwerving in 1447-1465 |
|
Henrica, weduwe van Johannes van Lodder
|
Verwerving in 1465-1498 |
|
Wautgerus, zoon van Nicholaus, zoon van
Wautgerus van Esdonc en Ermgardis zijn dochter
|
Vermeld in 1507 |
|
De 4 kinderen van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
|
Lutgardis, dochter van Theodoricus
|
Vererving ná 1507 |
Het totale cijnsbedrag rustend op perceel nr. 19 was 2 ¾ oude
penningen + 10 ¼ nieuwe penningen. Omgerekend volgens de
gebruikelijke norm waren de in 1190-1314 uitgegeven percelen 480
roeden groot. We nemen aan dat deze cijnzen oorspronkelijk
betrekking hadden op perceel nrs. 19, 20 en 21.
Op perceel nr. 19 rustte ook een
cijns van 2 hoenderen aan de hertog van Brabant (Hg-14).
Omstreeks 1659 verhuisde deze cijns van perceel nrs. 20-22 naar
perceel nr. 19. Het betreft een perceel dan in 1190-1340 van de
gemene gronden verkocht was. We nemen aan dat deze cijns
oorspronkelijk betrekking had op perceel nr. 22. De oudst
bekende cijnsbetalers zijn:
|
Cijnsbetalers:
|
Transactie en datum: |
|
Hg-14:
Een perceel uitgegeven in de periode 1190-1340, belast
met een cijns aan de hertog van Brabant van 2 hoenderen
(Het bedrag van 2 hoenderen is in cijnsboek 1499-1524
foutief overgeschreven als 1 hoen.)
|
|
Gerardus, zoon van Woltherus Scelewarts
|
Vermeld in 1340 |
|
Roef van der Bolst
|
Verwerving in 1340-1353 |
|
Fya, vrouw van Lambertus
|
Vererving in 1353-1380, vermeld in 1380 |
|
Godefridus, natuurlijke zoon van Arnoldus van Middegael
|
Verwerving in 1392-1418 |
|
Henricus, zoon van Hubertus
|
Verwerving in 1392-1418, vermeld in 1418 |
|
De weduwe van Henricus, zoon van Hubertus met haar
kinderen
|
Vererving in 1418-1443 |
|
Deel a (1/4):
|
|
|
Hubertus, zoon van Henricus Hubertus
|
Verwerving in 1418-1443, vermeld in 1448 en 1450 |
|
Maria, weduwe van Hubertus, zoon van Henricus Hubertus
|
Vererving in 1450-1499 |
|
Maria, dochter van Hubertus, zoon van Henricus Hubertus
|
Verwerving in 1450-1499 |
|
Luytgardis, weduwe van Nicolaus Wautgeruss
|
Verwerving in 1450-1499 |
|
Deel b (3/4):
|
|
|
Wauthgerus van den Berg (de Monte)
|
Verwerving in 1418-1443 |
|
Johanna, weduwe van Wauthgerus van den Berg (de Monte)
|
Vererving in 1418-1443, vermeld in 1448 en 1450 |
|
De 3 kinderen van Wauthgerus van den Berg (de Monte)
|
Vererving in 1450-1499 |
|
Angela, dochter van Wauthgerus van den Berg (de Monte)
|
Verwerving in 1450-1499 |
|
Nicholaus, zoon van Wauthgerus van den Berg (de Monte)
|
Verwerving in 1450-1499 |
|
Hele cijns:
|
|
|
Johannes, zoon van Nicolaus Wautgeruss
|
Verwerving in 1450-1499, vermeld in 1499 en 1542 |
|
De 5 kinderen van Waltgerus Claesz
|
Verwerving in 1524-1542 |
|