Cor Spruijt ging één keer per jaar naar de kerk, op eerste Paasdag. De zaterdag ervoor ging hij biechten. Hij zei dan tegen de pastoor: “Ik heb alles gedaan wat niet deugd, behalve moord en brand gesticht en dan zoekte gij het verder maar uit.”

Hij poetste de kamer bij Dina de Mulder. Hij haalde het kruisbeeld van de muur en hij zei tegen Onze-Lieve-Heer: “Komde gij ‘ns efkes hier. Ik moet jouw ‘ns wassen, want ge ziet er nie uit.”

Een keer was Cor Spruijt een borrel wezen drinken bij Den Ouden in Veghel. Op de terug is hij met zijn zatte kloten in de kolk van Sluis IV gereden. Hij heeft zich toen wel gered, want daar zitten trappen aan de zijkant.

Een keer had Has Broek met zijn kameraden, waaronder Piet van de Linden en Cor Spruijt gewed dat hij ’s nachts gerust op het kerkhof durfde lopen. Piet en Cor hadden toen een biet uitgehold en daar ogen in gemaakt en een kaars erin. Toen Has op het kerkhof kwam, staken ze de biet achter een kruis vandaan en Has naaide eruit. Ze moesten nog vlug zijn om terug te zijn bij Spruijt, voordat Has weer terug kwam.

Thuis had ik niet veel te doen, want vader was gestopt met de melkrit, het was hem te zwaar. Maar vader wilde dat ik de boer op zou gaan. Hij vond een dienst voor mij op de Donk bij een boer op Donkersvoort met een kinderloos huwelijk. Laat op de middag was er een harde klap op de voordeur. Een dikke vette zware grote man werd binnengelaten. Met een zachte vrouwenstem vroeg hij aan mij of ik van school af was. Hij zei toen: “Wij hebben net zo’n knechtje nodig. Zou je met mij mee willen, op de fiets vanavond. Elke zondag krijg je een kwartje en eten hebben we volop. Kun je goed melken?” Na het avondeten maakte moeder voor mij een kussensloop vol met kleren. Een paar klompen erbij, een pakje tabak en ik was klaar met mijn zondags pak met nog een korte broek. Achter op de fiets bij die boer. Ik zat niet uit de wind, want af en toe liet hij er eentje vliegen. Dan zei hij: “Je hoeft er niet meer van te nemen als je neus vol is.”

Onderweg in de Erpse steeg (nu: Hoolstraat) stopte hij bij Willem Kristen. Ik kreeg er een buil olienootjes. Hij vroeg naar een fietspomp, want, zo zei hij: “Mijn nieuwe knechtje is zo zwaar.” ”Och mens toch,” zei de vrouw van Willem Kristen, “onze pomp is kapot. Onze buur Jan Coppens heeft een heel goei.” Wij naar Jan Coppens. Daar was geen licht te bespeuren. “Die zijn weg,” zei de boer. Ik zei: “Die zitten bij de kachel en hebben de lamp uitgeblazen, dat doen ze bij ons thuis ook ooit.” De boer klopte aan. Frans Coppens, de zoon, kwam opendoen. “Zouden we alsjeblieft efkes de fietspomp kunnen gebruiken.” “Ga maar naar Willem Kristen.” “Daar komen we net vandaan. Die stuurde ons naar hier toe.” Riep Jan Coppens: “Geef die mensen de pomp. Ja, omdat ge er ene bent van Harriekes, anders willen we geen vreemde mensen rond ons huis.” “Bedankt Frans,” en wat een verschil, eerst voelde ik elke boomwortel die het paadje kruiste.

Willem van Stiphout, 13 jaar oud, zit achter op de fiets bij de boer uit De Donk, waar hij zal gaan dienen. Hij vertelt: Toen een blaffende hond erg dicht bij kwam, zei de boer: “Niet bang zijn, want deze heeft geen tanden.” Dat was de hond van de brugwachter. We passeerden een kroeg waar alle ramen en deuren open stonden en er kwam rook en muziek uit. Dat moest hij even horen, totdat er in de Zuid-Willemsvaart een stoomboot naderde, die alles verpestte. En maar weer aanfietsen. Ver links van de weg lag Boerdonk zei hij en de lampen in de verte waren van Van Thiels fabrieken. “Daar heeft Jef Huijbers, jouw stiefvader, ook ooit hard gewerkt,” zei de boer.

We reden over de brug door het schaars verlichtte dorp, De Donk. De torenklok sloeg acht keer. De mensen die op straat waren, organiseerden die avond een optocht. De jonge mensen trokken met een paar man ieder een boerekar en alle leden van de harmonie moesten er ook bij zijn. De boer legde uit dat de zoon van kolenboer Van Bree het uitgemaakt had, vlak voor het trouwen. Dat werd hem betaald gezet. Er was een lange rij karren getrokken door jongemannen. Een paar hadden er kaf op geladen en een kafmolen, die al het kaf rond zijn huis blaasde. Een andere kar had een grote ton met beer, dat met een gietklomp tegen zijn huis gegooid werd en dat allemaal onde leiding van de harmonie. Het was een gruwel hoe het er uitzag. En ‘de belanghebbende’ was natuurlijk thuis. Hij was gewaarschuwd; als hij niet thuis zou zijn, dan zou hij eerst gehaald en thuisgebracht worden. De koster had geweigerd de klokken te luiden. Geen veldwachter durfde op te dagen. Het werd ‘toffelen’ genoemd. Voor meer voorbeelden van het tafelen zie de kronieken van 1851 en van 1948.

In 1932 was Willem van Stiphout, 13 jaar oud, in De Donk als knecht bij een boer gaan werken. Hij vertelt: Op 8 oktober werd tegen mij gezegd dat ik mijn best had gedaan, maar dat ze een sterkere knecht nodig hadden. Ome Toon Langehuizen had gezegd: “Stuur hem maar gerust naar huis, want hij is wel wat minnetjes om 60 uur per week te werken.” Mijn kussensloop werd weer ingepakt, ook een boterham erbij en een rijksdaalder. Toen ik zei dat het toch 12 ½ gulden moest zijn, zei de boer: “Je vader kwam onverwacht onderweg een tientje te kort en dat gaf ik hem.” De hoop dat ik die oude fiets mee zou krijgen was ijdel. Te voet zou ik naar huis lopen, binnendoor over het Lijnt. Na een eindje gelopen te hebben, kon ik de achterkant van de boerderij nog zien waar ik een half jaar woonde en ik zag dat er weer meer stro uit het dak gewerkt was door de vele ratten. Eens had de boer kwaad gezegd: “Op een keer heb ik ze allemaal.” In het volgend voorjaar had hij wat hij wou, de boerderij brandde tot de grond toe af.

Het was een zandweg die door het Lijnt liep. Het was een streek waar niet veel door kwam. Jagers en stropers waren er deze tijd van het jaar. Er was geen pad voor fietsers. Toen er zware wolken kwamen opzetten ging ik vlugger lopen. Misschien kon ik dan net schuilen bij de familie Oppers. Anneke Oppers was een oud schoolvriendinnetje. Die had ik wel eens op de stang van de fiets geladen en toen over Zondveld omgereden naar huis. Ook wel eens met elkaar gestoeid, zomaar, niet wetende waarom. Ik was bijna nat toen ik hun open schuur inliep. Zij was net opgehouden met het harken van hun erf. Daar at ik mijn brood op. Ik gaf haar een stukje van mijn boterham. En over was de bui, zij ging verder met harken en ik vervolgde mijn weg. De mooie windmolen op Zondveld draaide hard. Hier en daar waren boeren bezig met grond op de ingekuilde bieten en aardappelen te zetten voor de komende winter. Wat zullen ze opkijken thuis, mij op een zaterdag te zien, en voorgoed ook nog.

Vader zei: “Geeft niks. Werk zat. Ome Toon wil jouw ook al enkele weken hebben.” Ik was inbegrepen in de laatste ruil. Vader kreeg van ome Toom een veel betere koe, en hoefde maar 50 gulden erbij te geven, als ik daar zes weken zou werken. Deze koe was geknieband: ze had een strak touw rond de horens en om de knie, zodat ze niet kon springen. Maar ze ging tussen de prikkeldraden heen en klemde een speen af. Veearts Van Aken uit Rooi zorgde dat het geen infectie werd. Maar het werd wel een driespeen. Het veefonds betaalde de waarde en de koe werd geslacht. De leden kregen dan vlees naargelang ze betaalden, wat weer afhankelijk was van hun aantal stuks vee. Hierna had ome Toon een kalfvaars voor ons, die we over drie weken konden melken. Dat ging prima, maar die koe kreeg een paar bulten aan weerszijden van haar kop, zo groot als een half ganzenei. Ik had de eerste bult, toen die nog maar klein was, aangewezen. Vader deed toen niets, maar later moesten de bulten door de veearts worden doorgesneden. We moesten elke dag spoelen met carbolwater. We hadden ook geen geluk. Op een morgen lag een koe dood in de wei. Er werd miltvuur vastgesteld en de koe moest ter plaatse verbrand worden. We groeven een diep gat en daarover assen van karren en daarop de brandstapel. We waren op die zondag uren bezig, want het moest direct gebeuren.