'Zijtaart', 107.
|
|
In Zijtaart werd in
1898 een afdeling van de NCB opgericht,
met als eerste voorzitter Hendrikus Vogels. De afdeling telde
toen 57 leden.
|
BHIC, Kantongerecht Veghel,
toegang 42 inv. nr. 38 vonnis 41 |
|
Jan Biemans, 22 jaar,
schaapherder op Zondveld (Heihoef 1) had zijn schapen
laten grazen op het hooiland begroeid met gras en klaver
van Martinus van den Berg, zonder schriftelijke
toestemming. Vijf gulden boete.
|
BHIC,
Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 38 vonnis 102
dd. 8-2-1898 |
|
Johannes Biemans, 22 jaar,
schaapherder op Zondveld (Heihoef 1) had op 23 januari
te Erp op een perceel weiland van Willem Tielemans zijn
kudde schapen laten lopen zonder daartoe gerechtigd te
zijn. Tien gulden boete.
|
Mededeling
van Ties Habraken op 20 februari 2007. |
|
De datum van de
oprichting van het veefonds in Zijtaart is niet
bekend. gezien de oprichting van het Paardenfonds in
1896 en de NCB in 1898 zal het Veefonds ook wel uit
deze periode dateren. In
1976 werd geschreven dat Frans van
Asseldonk (huidig adres Laarsweg
1) 43 jaar penningmeester van het
veefonds is geweest. Rond 1930-1940 was Driek van
Zutphen (huidig adres Pater Vervoortstraat
24)
voorzitter van het veefonds en Christ Ketelaars
(Chrisje Max) was
secretaris. Chrisje Max woonde op huidig adres Lage
Biezen 1. Boeren van het Hool en Jekschot die
onder de parochies Keldonk, Sint-Oedenrode en Nijnsel
resorteerden waren aangesloten bij het veefonds van
Zijtaart, omdat er in hun eigen dorp of parochie geen
veefonds was.
|
Mededeling
van Door Brugmans op 17 november 2006 en van Ties Habraken op 20 februari 2007. |
|
Ook
de datum van de oprochting van de stiehouderij zal in
deze periode gezocht moeten worden. Door
Brugmans (geboren in 1920) vertelde datze als kind
bang was van de stier die haar vader voor de
stierhouderij hield. Ook Hannes
Vogels heeft voor de Tweede Wereldoorlog de stier
van de stierhouderij gehouden. Later gebeurde dat door
Bertus
Raaijmakers. |
GA Veghel, inv. nr.
27, fol. 134 en fol. 138v; advertenties:
collectie Antoon Vissers. |
|
 De Gedeputeerde
Staten drongen in een brief van 6 april
1898 aan op het aanstellen van een
hulponderwijzer te Zijtaart. Er werd
besloten om de vacature in Zijtaart
opnieuw te adverteren.
Op 22 juli 1898 deelde de burgemeester
mee dat er één sollicitant was, Peter
Adolphus de Bont, die per 1 september
1898 benoemd werd voor een jaarwedde van
f 500.
|
Nieuws van de
week, Archief Helmond, fiche nr. 609
d.d 30 juli 1898. |
|
Bericht van 30 juli
1898: 'In het gehucht Zijtaart is de
betrekking van postbode vacant. Voor dit
lucratieve baantje, waarvoor zich
verschillende sollicitanten hebben aan
gemeld, bedraagt de beloning zegge en
schrijve 200 gulden per jaar.'
|
Maas en Roerbode,
13 augustus 1898. |
|
'Voor
de vacante betrekking van onderwijzer aan de school te
Zijtaart, gemeente Vechel, had zich slechts één
sollicitant aangemeld. Deze nu is in de jongste
raadsvergadering benoemd, doch op slot van rekening
blijkt, dat de bewuste persoon zoek is. Waar men zich
ook wendt, om hem in zijn benoeming in kennis te
stellen, hetzij te Zutphen, te 's Bosch, of in de plaats
waar hij vroeger in betrekking is geweest, nergens weet
men waar hij gestoven is. Wellicht heeft wij weer,
evenals vroeger, het baantje van reiziger ter hand
genomen. Wat hem wellicht aanlokkelijker toeschijnt, dan
voor de schoolbanken te staan.'
|
BHIC toegang 7698 inv. nr. 2358/2394;
BHIC, rechtbank Den Bosch,
toegang 24 inv,nr, 157 vonnis 78. |
|
Zijtaart: Petrus Alphonsus de Bont, geboren 9-10-1859,
onderwijzersakte gehaald op 5-10-1878, benoemd op 22
juli 1898 en begonnen 1 september 1898. vorige
betrekkingen te Oss van 1-3-1879 tot 15-10-1884 en te
Lobith van 15-10-1884 tot 1-10-1897.
In de tijd dat hij
schoolmeester was in Oss, 15 jaar voordat hij naar
Zijtaart kwam, verwondde Meester Peter Alfondus de Bont,
toen 23 jaar en geboren te Acquoij, op 13 juli 1883 de 11
jarige Mathijs van Zummeren met een lat. De moeder van deze
leerling verklaard voor de rechtbank dat haar zoon die dag
thuis kwam met aan zijn hoofd een klein reeds opgedroogd
wondje. Meester de Bont bekende dat hij de jongen in de
aardrijkskunde les een tik met de lat heeft gegeven omdat deze
zeer ondeugend was, omkeek en de orde in de klas verstoorde.
De rechter beboette de latere schoolmeester van Zijtaart met
een gulden boete.
|
Nieuws van de
week, Archief Helmond, fiche nr. 612
d.d. 24-08-1898. |
|
Bericht van 24
augustus 1898: 'Donderdag jl. is er brand
uitgebroken op Zondveld onder Veghel bij
landbouwer H. v. N. (Hannes van Nunen).
Omdat alles kurkdroog was breidde de
brand zich snel uit. Huis, stal en schuur
branden totaal af met bovendien zeven
varkens en een aantal kippen die in de
vlammen om kwamen.'
|
BHIC, toegang 7698, inv. nr. 2096 |
|
   
Festiviteiten in Veghel ter gelegenheid van het
kroningsfeest van koningin Wilhelmina op 12 september
1898.
|
PA Zijtaart,
parochiememoriaal. |
|
Tot 1898 werden de armen van de
parochie Zijtaart nog steeds bedeeld door het R.K.
Provinciaal Armbestuur van de parochie Veghel. Sinds
kort gebeurdde dat door tussenkomst van de in Veghel
opgerichtte Vincentiusvereniging. Pastoor Sars pleitte
ervoor dat de armen van Zijtaart rechtstreeks onder
toezicht van de pastoor van Zijtaart zouden komen, ‘die
beter met de behoeftigen zijner parochie bekend is'.
De parochie Veghel wilde daar wel aan meewerken en er
werd overeengekomen dat zij jaarlijks 80 gulden aan
Zijtaart uitkeren. Op 17 november 1898 vroeg pastoor
Christianus W. Sars de toestemming van de bisschop.
Tevens verzocht hij om de twee oudste kerkmeesters
Joannes van de Ven en Arnoldus van de
Linden te benoemen tot
armmeesters. Op 22 november antwoordde de
bisschop dat hij accoord ging en per 1
december 1898 werd in Zijtaart het R.K.
Parochiaal Armbestuur opgericht.
|
GA Veghel, inv. nr.
27, fol. 146v. |
|
De gemeenteraad
besloot op 5 december 1898 om de
jaarwedde van onderwijzer Petrus Alphonus
de Bont per 1 januari 1899 te verhogen
naar f 525. Hij krijgt dan evenveel als
andere onderwijzers.
|
Brabants Dagblad, 5
december 1898. |
|
'Wie tegenwoordig deze parochie bezoekt
staat verbaasd over hetgeen in een kort tijdsbestek hier
heeft plaats gehad. Onze parochiekerk in het jaar 1871
door wijlen den Zeer Eerwaarde Heer F.A. Clercx gebouwd en
inwendig van al het noodzakelijke voorzien, behoeft
wederom, zowel in-, als uitwendig de noodzakelijke
restauratie, die echter op zich wachten liet totdat
tegenwoordige ijvervolle pastoor de Zeer
Eerwaarde heer Chr. W.
Sars de handen aan het werk sloeg. Is de kerk uitwendig
versierd en versterkt door den aangebrachte hardsteen,
van binnen is het een juweel geworden, eene woning een
koning der koningen waardig! Het priesterkoor prijkte
reeds door de zorgen van den Zeer Eerwaarde heer F.A. Clercx
met geschilderde beeldramen van de firma Capronier te
Brussel. Thans zijn nieuwe grisailleramen aangebracht
in het schip der kerk door de heeren Nicolas en Zoon
te Roermond, welke ramen deze
firma tot eer verstrekken en die een zeer gunstig
lichteffect te weeg brengen op de zo buitengewoon
geslaagde polychromie der kerk, die opgedragen werd aan
den heer P.N. van den Boer te Tilburg. Deze polychromie
in den stijl der kerk (gotisch) ontworpen en uitgevoerd,
mag in zijn soort met recht gerangschikt worden onder de
beste werken op het gebied van kerkelijke
muurschildering van deze tijd.'
|
PA Zijtaart,
parochiememoriaal. |
|
De groei van het
aantal parochianen was volgens het
parochiememoriaal:
Jaar
|
Paro-chianen |
Commu-nicanten |
Gedoopt |
Onwet-tige
kinderen |
Eerste
commu-nicanten |
Ge-trouwd |
Over-leden |
1886
|
659
|
493
|
16
|
0
|
20
|
7
|
15
|
1892
|
679
|
513
|
24
|
0
|
17
|
8
|
10
|
1898
|
721
|
532
|
19
|
0
|
17
|
2
|
14
|
|