Heise Bunders - toelichting op de uitgiften

In het hier besproken gebied weden geen cijnzen aan de heer of Helmond of de hertog van Brabant aangetroffen. Het hele gebied was al verkaveld en aan particulieren verkocht voordat de cijnsheffing op nieuwe uitgiften rond 1190 ingevoerd werd.

Een heel groot gebied gelegen tussen de kom van Veghel en het hudige Mariaheide werd in de elfde of twaalfde eeuw in regelmatige stroken verkaveld en verkocht. Dit was niet het werk van kleine individuele boeren, maar een initiatief dat een kleine boer overstijgt. Het kan een intiatief zijn van een grote heer of "projectontwikkelaar", het dorp, of de "hogere overheid". Wat die hogere overheid in de elfde en twaalfde eeuw precies voorstelde is niet over de hele periode duidelijk. In een groot deel van de twaalfde euw behoorde Veghel onder de jurisdictie van de heer van Rode, die opgevolgd werd door de graaf van Gelre.

Er is in elk geval een landmeter aan te pas gekomen. In het deel de Heise Bunders is de oorspronkelijke verkaveling in percelen van 1 bunder nog te traceren op de kadasterkaart van 1832.


Kaart van Veghel     Heise Bunders