Heiligt - toelichting op de uitgiften

1.

Perceel nrs. 16-22 zijn een aantal naast elkaar gelegen smalle langgerekte percelen.

 



 

Uit een oude tiendkkaart blijkt dat uit de de rechtse of oostelijke deelvan deze percelen de tienden in Sint-Oedenrode afgedragen werden. Dit deel is blauw gearceerd op onderstaande kaart. Uit hel linkse of westelijke deel werden de tienden in Veghel afgedragen.

 


 


Ook uit perceel 13 en 14, die in 1449 uitgegeven werden, werden de tienden in Sint-Oedenrode afegdragen. Mogelijk werden de tienden in Sint-Oerdenrode betaald omdat de eerste eigenaren van deze perdelen parochianen van Rooi waren. Het is ook mogelijk dat wat later afspraken gemaakt zijn tussen Veghel en Sint-Oedenrode over uit welke percelen waar tienden betaald werden. In "Hoe Krijtenburgs Veghel werd" heb ik beredeneerd dat die afspraken dan van voor 1484 zouden dateren.
 


2.

Cijnzen aan de heer van helmond rustten op percelen die in de periodce 1190-1314 van de gemeint gekocht werden. Veel cijnzen verhuisden in de loop der eeuwen naar een ander perceel. Vaak een perceel dat in de buurt van het oorspronkelijk uitgegeven perceel lag.

Lage Biezen, nr. 2 was belast met een cijns aan de heer van Helmond van 3 ½ schellingen. Omgerekend volgens de norm betrof het een in 1190-1314 uitgegeven perceel van 3 ½ bunders groot. De cijns heeft nr. Hm-19 in de administratie van de cijnzen van de heer van Helmond in de vijftiende eeuw  en nr. Hm-209 vanaf de zestiende eeuw. Er zijn geen aanwijzingen dat de cijns na 1406 ooit gesplitst is. De omschrijving in 1406: “een kamp gelegen in de gemeint van Veghel” wijst er op dat deze cijns pas later naar perceel Lage Biezen 2 verhuisd is. Een ander argument is dat er in dit gebied geen plaats is voor deze 3 ½ bunder, zie daarvoor de toelichting bij Krijtenburg.

In deze reconstructie nemen we onder wat voorbehoud aan dat het oorspronkelijk uitgeven perceel van 3 1/2 bunder gevormd werd door het westelijke deel van perceel nrs. 16-21 (1 bunder) en perceel nrs. 28-36 (2 1/2 bunder). De oudst bekende cijnsbetalers waren.

 

 

Cijnsbetalers:

 

Transactie en datum:

Hm-19 (oud) (1406): Een kamp gelegen in de gemeint van Veghel, belast met een cijns aan Helmond van 3 ½ nieuwe schellingen

 

De 3 kinderen van Arnoldus, zoon van Zedewigh

 

Vermeld 1406-1409

De weduwe en kinderen van Wilhelmus Beskens

 

Vermeld 1409-1447

Thomas Beskens

 

Vermeld 1409-1447

Daniel, zoon van Egidius Boenen

 

Vermeld in 1447

De weduwe en 4 kinderen van Daniel, zoon van Egidius Boenen

 

Vermeld 1447-1465

De 4 kinderen van Daniel, zoon van Egidius Boenen

 

Vermeld in 1465

Johannes, zoon van Egidius Bathen

 

Vermeld 1465-1498

De weduwe van Johannes, zoon van Egidius Bathen

 

Vermeld 1465-1498

Leonius, zoon van Arnoldus Egidius Donckers

 

Vermeld 1465-1498

Gerardus, zoon van Egidius van der Heijde (de Merica), genaamd Glaesmeker van Den Bosch

 

Vermeld 1465-1498

Wilhelmus, zoon van Johannes van der Moest

 

Vermeld in 1507

Antonius, zoon van Wilhelmus, zoon van Johannes van der Moest

 

Vererving 1507-1599

Petrus, zoon van Theodoricus Leeuwen

 

Verwerving 1507-1599

De weduwe en 4 kinderen van Petrus, zoon van Theodoricus Leeuwen

 

Verwerving 1507-1599

 


3.

Op perceel nrs. 16 en 35 rustte in de achttiende eeuw een cijns aan de heer van Helmond. In deze reconstructie nemen we aan dat deze cijns oorspronkelijk op Kempkens 3 rustte. Zie de toelichting bij Kempkens 3.


4.

Het oostelijk deel van perceel nrs. 21 en perceel nrs. 22 is ongeveer 2 bunder groot. Gelet op de belendende percelen is de uitgifte van deze percelen op 1190-1449 gedateerd. We identificeren deze uitgifte als Hg-52, 2 bunder uitgegeven in 1445. Voor de gegevens uit de cijnsregisters, zie de toelichting bij Willebrordushoek.


Kaart van Veghel     Heiligt