| Doc. GAvB. |
|
6 januari 1941:
'Paarden gevorderd door de Duitsers, geen
dragende. De meeste tussen de 4 en 9
jaar. Gevorderd de paarden van:
- H. van de Ven, voor fl. 1.000,-- zijnde
5 jaar oud.
- J. Vervoort, voor fl. 1.150,-- , zijnde
6 jaar oud.
- Ant. Thijssen, voor fl. 1.000,--
- Jan van de Tillart, Doornhoek, voor fl.
1.150,--.'
|
|
Telegraaf, 11 januari 1941 |
|
Zijtaart, 10 januari - Door
uitsnijdng van een ruit in de benedenvertrekken hebben
dieven zich toegang verschaft tot de boerderij van den
landbouwer R. alhier. In de hoeve hebben de inbrekers
alles overhoop gehaald: alle kasten en laden werden
doorsnuffeld, waarbij een bedrag aan geld werd
buitgemaakt. Voorts hebben de dieven het nog nieuwe
trouwcostuum van den landbouwer en de trouwjapon van de
boerin medegenomen. Een doos, inhoudende een aangtal
gouden sieraden, die blijkbaar door de inbrekers schijnt
te zijn verloren, is door de eigenaars in de nabijheid
der boerderij teruggevonden.
|
|
Gesprek met Piet van de
Tillaart (Hoeve Corsica) op 28 juni 2007. |
|
Piet van de Tillaart was knecht bij
Toon
van Zutphen. Die had een luxe paardje, een
Oldenburg. In 1941 vorderden de Duitsers paarden bij de
boeren. Die moesten hun paarden naar het slachthuis
brengen. Maar de Moffen wilden niet alle paarden hebben.
Die vonden de meeste koudbloedpaarden maar niks. Er
stond zo’n dikke Mof te schreeuwen: “Nein! Nein! Das
Pferd hat keine ruhe!!” Maar toen zag hij het
Oldenburgske van Toon van Zutphen. Die wilde hij wel
hebben. “Ich bin Begeistert!, Begeistert!” stond hij te
roepen. Maar ik was wel mijn paard kwijt.
|
|
Interview met Johan van
Sleeuwen op 1 maart 2007. |
|
In de oorlog moesten de boeren vee leveren aan de
Duitsers. Op maandag moest vee naar Eindhoven gebracht
worden, op woensdag naar Den Bosch en op zaterdag naar
Helmond. De koeien werden daar geschat (getaxeerd) en de
boeren werden er dan voor betaald. Johan en zijn broer
Bert van Sleeuwen hadden het vervoer van het vee
aangenomen. Johan reed ook met paard en wagen koren naar
van
Heeswijk en naar de NCB. Hij was de enige
vrachtrijder in Zijtaart.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 14-1-1941. |
|
Op de gehouden jaarvergadering van den Jonge Boeren
Stand werd het aftredend bestuurslad G. van de Ven bij
acclamatie herkozen. In het afgeloopen jaar werden 43
proefvelden aangelegd, waarvoor f 54,70 was uitgetrokken.
Voor de opgave nieuwe proefvelden was groote interesse.
Opgegeven werden 109 proefvelden. Tevens werd besloten
dezen zomer een excursie naar Zuid-Limburg te maken.
Tien nieuwe leden gaven zich op, zoodat de vereeniging
thans bestaat uit 58 leden.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 4-2-1941. |
|
Op de gehouden
jaarvergadering werd het aftredende bestuurslid H. Ophey
met algemeene stemmen herkozen. Er werd besloten dit
jaar met één achttal aan de diverse concoursen deel te
nemen. Het trompettercorps zal worden uitgebreid,
waarvoor 4 nieuwe trompetten zullen worden aangekocht.
Tevens herdacht de heer Henr. Opheij het feit dat hij 12
½ jaar als commandant der vereeniging optrad. Hem werden
door de leden een paar prachtige rijlaarzen aangeboden.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 10-2-1941. |
|
Tengevolge van
de gladheid has mej. Jans Vervoort het ongeluk te vallen
en daarbij haar been te breken.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 10-2-1941. |
|
Zaterdag en
Zondag gaf onze Harmonie en de Toneelvereeniging haar
tweede winteruitvoering. De zaal swe Vereeniging (het
verenigingsgebouw) was telkens propvol. Opgevoerd werd:
“Een zwerver kwam”, toneelspel in drie bedrijvan van Jan
Grosveld.
|
| Doc. GAvB. |
|
15 februari 1941:
''s Avonds de eerste luchtaanvallen op
Nederland (Brabant), een en al
schijnwerpers en lichtkogels. Zeer veel
vliegtuigen boven Brabant. Ook zeer veel
bommen dat de deuren en ramen schudden.'
|
|
Het
Huisgezin d.d. 21-2-1941;
BHIC, documentatie Veghel,
toegang 7770, inv. nr. 232 d.d. 26 februari 1941. |
|
In de Vereeniging (verenigingsgebouw) had de algemeene
jaarvergadering plaats van de afdeling Zijtaart van de
N.C.B. Bij het jaarverslag van den secretaris bleek over
‘t jaar 1940 de kas te sluiten met een nadeelig saldo
van f 25,10. De aftredende bestuursleden A. van Zutphen
en J. Vervoort werden met ongeveer algemeene stemmen
herkozen. Vervolgens werden er mededeelingen gedaan over
molestverzekering en brandassurantie, waarbij de leden
in eigen belng werden aangemaand hun polissen te laten
herzien. Hierna hield de heer van den Heuvel uit Veghel
een lezing over veevoeding, ensileeren en het bouwen van
siilo’s, waarna gelegenheid werd gegeven tot het stellen
van vragen waarvan door enkele werd gebruik gemaakt.
|
|
BHIC, documentatie Veghel,
toegang 7770, inv. nr. 232 d.d. 26 februari 1941. |
|
De heer Joannes van den Tillaart, voorzitter van het
Wit-Gele kruis en van den Eierbond te Zijtaart, is
plotseling overleden. Joannes van den Tillaart, geboren
op 1 juli 1883, was getrouwd met Gertruda Verkuijlen.
Hij overleed op 20 februari 1941 en woonde op (huidig adres)
Pastoor Clercxstraat 14. Na zijn dood kwam Willem
Timmers hier wonen.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 14-3-1941. |
|
Tot secretaris
van den Eierbond is benoemd de heer Frans Coppens,
tevens is hij belast met het uitpakken en de expeditie
der eieren. Tot inpakker werd voorlopig aangesteld de
heer L. Ketelaars.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 25-3-1941. |
|
Alhier is
opgericht een Onderling Veulenfonds als onderafdeeling
van het Onderling Paardenfonds. Het veulen, dat de
eerste 14 dagen na de geboorte vroeger niet verzekerd
was, zal nu direct verzekerd worden in het Veulenfonds,
Na 14 dagen volgt schatting en opname in het
Paardenfonds.
|
|
Inv. nr.
1103, notulen van de gemeenteraad, d.d. 2 april 1941. |
|
De gemeenteraad werkt mee aan het uitbreiden van een
aantal scholen in verband met het wettelijk verplicht
gesteld onderwijs in lichamelijke oefening, onder andere
de meisjesschool en de jongensschool te Zijtaart.
|
|
BHIC, toegang nr. 7699, inv.
nr. 305, rapport van de gemeentepolitie van Veghel d.d.
9 april 1941 |
|
Op 8 april 1941 zijn op het gemeentehuis alhier door twee inwoners uit Veghel twee
zoogenaamde vlugschriften, welke bij hen in de
brievenbussen waren gestopt en waarop staat vermeld:
“Geef geen cent voor Winterhulp! Steund geen
landverraders. Dood aan Mussert! Weg met de N.S.B.!”
|
| Doc. GAvB. |
|
'Van 25 tot 30 april
1941 zeer hoog water. Zeer veel wegen en
percelen rogge onder water. Op Zondveld
bij Antoon van de Hurk stond de keiweg
onder water. Het moet wel een wolkbreuk
zijn geweest.'
|
| Brabants Dagblad,
15 november 2004; mededeling Antoon
Vissers, 12 november 2006. |
|
Antoon Vissers
vertelde: Mijn moeder was een echte
heiligenvereerster. Zat ze in
moeilijkheden, dan zocht ze haar
toevlucht bij haar favoriete heiligen.
Dat was niet steeds dezelfde. Stelde zo'n
heilige haar teleur, dan werd hij door
mijn moeder verstoten en zag ze naar een
nieuwe om. Ze heeft er wel enkele
versleten. In het begin van de Tweede
Wereldoorlog, het zal in 1941 geweest
zijn, was Antonius van Padua zeer in de
gunst bij mijn moeder, wat wel blijkt uit
het volgende verhaal.
In die tijd hadden we in de schuur een
varken om vet te mesten voor de slacht.
Het slachten deed mijn vader altijd zelf,
het was zijn beroep. Nu brak er
vlekziekte uit onder de varkens en dat
was niet zo gunstig. Als ook ons varken
ziek werd zouden we later het spek en de
worst missen, maar ook zou dan mijn vader
vanwege het besmettingsgevaar zijn beroep
niet meer uit mogen oefenen. Reden voor
mijn moeder om in te grijpen. Het beeld
van de Heilige Antonius werd in de
varkenstal geplaatst en Antonius kreeg de
opdracht het varken gezond te houden. Dat
was een zware opdracht voor Antonius en
gezien haar eerdere twijfelachtige
ervaringen met Heiligen zocht mijn moeder
een zwaardere toevlucht. Ze toog naar de
paters Damianen in Sint-Oedenrode. Daar
vroeg ze of ze de prior kon spreken. Dat
mocht. Mijn moeder stak meteen van wal en
zei tegen de prior: "Ik kom een
mis bestellen en wel voor ons
varken." De prior had alle
begrip voor mijn moeders vraag en stemde
in een mis op te dragen voor het varken. De mis werd gelezen en het
varken bleef gezond.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 13-5-1941. |
|
Op 27 juli zal onze oud-dorpsgenoot de eerwaarde frater
Antoon de Koning van de Eerwaarde Paters der H.H. Harten
te Ginneken de H. Priesterwijding ontvangen en op 3
Augustus daar aan volgende in onze parochiekerk zijn
eerste plechtige H. Mis opdragen.
|
|
Het Huisgezin, d.d.
24-5-1941, collectie Antoon Vissers |
|
Deze advertentie stond in Het Huisgezin op 24 mei 1941.
Waarom Jan Willem de Visser, alias Jan de Booi, een
latijns woordenboek nodig had, is niet bekend. Hij was
bij het zangkoor. Wilde hij weten wat hij zong?
|
|
Herinneringen van de kinderen
van Frans van Bakel in Canada, in 1980 op schrift
gesteld door John van Bakel. |
|
Jan
van Bakel, zoon van Frans van Bakel en Hendrika van der
Zanden vertelt: “Voor moeder was het iedere dag wasdag.
Als het mooi weer was, werd de was buiten gedaan, met
een teil en een wasbord. In de winter werd er op de stal
gewassen. Moeder hield een aparte teil voor de luiers.
Ze waste ze iedere dag een paar keer. Alle witte was
werd in een teil met water en soda gedaan om te weken,
en ’s avonds deed moeder het in een ketel van 250 liter
inhoud en voegde ze er zeep aan toe. Deze ketel was een
zelfgemaakte oven in een klein hok achter ons huis. Na
de was gekookt te hebben, moest ze er weer uit gehaald
worden en met de hand gewassen. De was werd buiten over
een schraag gehangen om uit te lekken en werd daarna aan
de wijslijn gehangen. Er was iedere week veel
strijkwerk, er waren veel witte blouses. Gloeiende
houtkooltjes werden gezeefd en in het strijkijzer gedaan
en zo werd er gestreken.
In de
ketel van 250 liter in het hok achter ons huis kookte
moeder ook iedere dag bieten en aardappels voor
varkensvoer. Na het koken moes het voer van de ketel in
een machine geladen worden, die het heel fijn maalde.
Deze machine moest met de hand gedraaid worden. Het was
zwaar werk en je kreeg het er warm van. Met een beetje
meel erbij werd het voer aan de varkens gegeven. Laat in
de middag voerde moeder de koeien, zodat vader door kon
werken in het veld.
De tuin was altijd de liefhebberij van moeder. Ze deed
zowel het zaaien en wieden, alsook het oogsten. Moeder
maakte kool en bonen met zout en water in, in een stenen
pot. Het voornaamste eten bestond uit aardappelen met
groenten en gezouten varkensvlees, of ham van onze eigen
varkens. Nu en dan ging er in de omgeving een koe dood.
Als de dierenarts het vlees goedkeurde, konden de andere
boeren van het dorp rundvlees kopen. Dat gebeurde
zelden. Alle fruit was schaars. Eieren waren kostbaar en
werden verkocht. Moeder zorgde dat ze regelmatig eieren
at, maar vader en de kinderen aten er zelden van. We
hadden melk van onze koeien. In een karn maakte moeder
boter voor ons. Botermelk en rijstepap kwamen vaak voor
op ons menu.
|
|
Kasboekjes van de
rijvereniging in bezit van Cor Coppens. |
|
De rijvereniging ging in 1941 op concours naar St.
Michielsgestel, Nijnsel (1 juni), Wanrooi, Gemert,
Sint-Oedenrode en Zeeland (15 augustus). Hierna werden de activiteiten van de
rijvereniging gestopt, om na de oorlog, in 1945, weer te
beginnen.
|
|
Het Huisgezin
d.d. 4-6-1941. |
|
Uit een
juryrapport over ruiterwedstrijden in Nijnsel: Zijtaart.
Iets over het midden opgesteld. Stap kon in het begin
vlotter, draf een levendig tempo. Paarden komen steeds
beter aan den teugel. Die maken te veel tusschenruimte
tusschen de wieken. Uitstrekken te zuinig, kon veel
beter. Bij van hand veranderen was het goed. Galop best
van tempo, maar sommige ruiters laten alles los op het
moment van aangaan en gaan daardoor verkeerd. Een beste
uitvoerig met rijkundig zeer goede momenten.
|
|
http://members. home.nl/ laf.schoffelen/
schoffelen%20born.HTM |
|
Petrus Henricus Schuffelen
werd op 7 juni 1941 priester gewijdi. Zijn eerste
aanstelling was als assistent van pastoor Smolenaars in
Zijtaart. |
| Mededeling
van Janus van Nunen d.d. 15 april 2007. |
|
  Op
18 juni 1941 maakte het kerkkoor een uitstapje op de
fiets naar de
Grebbenberg. Ook Janus van Nunen mocht mee, toen hij daarom
vroeg, want zijn kameraad Aard van Sleeuwen en buurjongen Piet van de Linden gingen ook mee. Men ging kijken naar waar het Nederlandse
leger gevochten had. (Voor namen zie bij foto's
1941-1950.)
|
|
Inv. nr.
1103, notulen van de gemeenteraad, d.d. 30 juni 1941. |
|
Bongaerts vraagt de aandacht voor de waterlossing van
Lieshout naar Veghel. De burgemeester zegt dat er aan
verbetering wordt gewerkt. Van de Ven onderstreept de
woorden van Bongaerts over de noodzaak de waterlopen van
Lieshout naar Veghel te verbeteren.
Kort na deze raadsvergadering werden de gemeenteraden
door de Duitse zetters ontbonden. Alle macht kwam bij
een door de Duitsers aangestelde burgemeester te liggen.
|
|
Het
Huisgezin d.d. 16-7-1941. |
|
Op 27 juli aanstaande hoopt onze oud-plaatsgenoot,
frater Valentinus de Koning S.S.C.C. in het klooster der
paters der Heilige Harten te Valkenburg uit handen van
Mgt. Dr. lemmens, bisschop van Roermond, de H.
Priesterwijding te ontvangen en op zondag 3 augustus
daar aan volgende in de parochiekerk van den H.
Lambertus alhier zijne Eerste Plechtige H, Mis opdragen.
Voor de regeling der feestelijkheden is bereids een
comité gevormd.
|
|
BHIC, toegang nr. 7699, inv.
nr. 305, rapport van de Jacobus Guns, agent van Veghel
aan de burgemeester van Veghel d.d. 19 juli 1941 |
|
Op 18 juli 1941, des
namiddags omstreeks 3.30 uur, werd mij mede gedeeld, dat
er onder de gemeente Veghel, ter plaatse genaamd Biezen
een ballon was gedaald, aan welks ballon vlugschriften
waren bevestigd ter verspreiding.
Ik, rapporteur (agent Jacob Guns), heb mij naar
genoemde plaats begeven, alwaar mij door de aldaar
wonende landbouwers werd medegedeeld, dat de ballon daar
in den voormiddag omstreeks 11 uur was gedaald. Tevens
werd mij de plaats aangewezen waar de ballon was gedaald.
Bedoelde ballon vond ik niet meer ter plaatse, en naar
mij door een landbouwer werd mede gedeeld, was deze mede
genomen door een persoon genaamd Vervoort,
landbouwersknecht bij A. Vissers te Veghel, Kempkens.
Ik, rapporteur, heb mij naar genoemde Vissers begeven,
alwaar mij door Vissers en Vervoort werd mede gedeeld,
dat bedoelde ballon was mede genomen door een sergeant
van de Duitsche Luchtwacht uit Eindhoven. Deze had
verteld tegen Vissers, dat hij bedoelde ballon was
gevolgd vanaf Eindhoven, en deze nu moest mede nemen
naar Eindhoven.
Om deze reden is de ballon door mij niet gezien en
niet in beslag gebnomen. Een partij vlugschriften,
ongeveer 140 stuks, “Toespraak van H.M. de Koningin”
zijn door mij op verschillende plaatsen in beslag
genomen.
|
| Brabants Dagblad,
29 juli 1981; 'Zijtaart', 57; mededeling en foto van Marietje van de Wijgert - Kanters d.d. 14-01-2007;
het prentje is uit de collectie van Erna Rovers (Boxtel). |
|
  Op 27 juli 1941 werd
Antoon de Koning missionaris gewijd. Hij
was missionaris in Indonesië. Pater de
Koning werd in 1916 op Zondveld geboren. Hij studeerde op het
klein seminarie in St. Oedenrode en het
groot seminarie in Nuland en later in
Valkenburg. Ook de kweekschool in Den
Bosch doorliep hij met goed gevolg.
    
  De
tocht van huis (Korenmolenweg
2) naar de kerk en terug vergezeld van de fanfare.
Op de laatste foto worden de Zeven Sacramenten
uitgebeeld tijdens de priesterwijding. Voor namen zie
bij de
foto's 1941-1950.
Voor de priesterwijding leverde de familie al hun gouden
sieraden in, om er een gouden kelk van te maken. De
buurt gaf Antoon de Koning een nieuwe fiets cadeau. Die
fiets ging mee naar de Damianen en werd nooit meer
teruggezien. Het was de bedoeling dat hij naar
Nederlands Indië zou gaan om daar les te gaan geven. De
oorlog maakte dat onmogelijk. Pater de Koning bleef tot
na de oorlog in Zijtaart.
|
|
Noordbrabantsch Dagblad
Het Huisgezin d.d. 16 augustus 1941 |
|
Zijtaart wint ‘t
achttallennummer op het landelijk concours Hippique te
Zeeland op zondag 15 augustus 1941. Met een klein
puntenverschil met Mariaheide werd deze eerste plaats
behaald.
|
|
'Zijtaart', 30; Dr.
Frans Govers, Corridor naar het verleden. Veghel een
snijpunt in Oost-Brabant 1940-1945 (Hapert 1983) 67. |
|
   
Op
21 september 1941 werd het monument voor de gevallen
soldaten op de kanaaldijk onthuld. Indien pastoor
Smolenaars zijn zin gekregen had, zou het monument
geplaatst zijn op de plaats waar de weg van de Doornhoek
uitkomt op de kanaaldijk. Daar zijn namelijk vier of
vijf soldaten gesneuveld. De gemeente Veghel verleende
echter alleen toestemming als het monument op de grens
van de parochie Zijtaart en Veghel geplaatst werd, wat
gebeurde. De twee linkse foto's zijn gemaakt bij de Zijtaartse kerk. De man die het meest
links op de meest linkse foto staat is Stockbroecxs. De vrouw rechts op de
derde
foto van links is
mevrouw Van de Velden. In haar boerderij was de
commandopost gevestigd van Kapitein Klapwijk van 1-II-17
R.I.
|
|
Het Huisgezin, d.d. 27-9-
1942, collectie Antoon Vissers. |
|
 Toon
Munsters zocht in 1941 een knecht.
|
|
Verteld door Harrie van
Asseldonk op 25 september 2007. |
|
 In
november 1941 had Mientje, dochterje van Aard van
Asseldonk op Krijtenburg, diphterie. Ze lag in de kamer
op een bedje. Op een gegeven moment vloog ze in één
keer overeind. Ze zei: "Ik wil in een ander
bedje." Haar moeder zei: "Dat kan
niet kindje." Een week later was ze dood.
Ze is bij haar moeder in haar armen gestikt. Ze was vier
jaar, op een week na vijf.
 Haar
zusjes en broertjes mochten hierna een tijdje niet naar
school. Zij werden toen ingeënt tegen diphterie.
|
|
BHIC, toegang nr. 7699, inv. nr.
305, rapport van de gemeentepolitie van Veghel, Cornelis
Baartmans, hoofdagent en Jacobus Guns, agent van politie |
|
In den loop van den voormiddag van 18 november 1941 werd
ons ter kennis gebracht, dat door een landbouwer,
Johannes van den Hurk, wonende te Veghel, Zondveld G 128
(Krijtenburg 14), een vijandelijke ballon
met een aantal vlugschriften waren gevonden.
Onmiddellijk hebben wij, rapporteurs, ter plaatse een
onderzoek ingesteld, waarbij wij bij den landbouwer
voornoemd een verscheurde ballon en een
aantal 200 stuks vijandelijke vlugschriften in de
Nederlandsche taal hebben in beslag genomen. Deze waren
door hem op 18 november 1941, voormiddag om 10 uur
gevonden in een weiland onder de gemeente Veghel, ter
plaatse genaamd Jekschot.
|
