|
BHIC, kantongerecht
Veghel, toegang 42 inv. nr. 60 vonnis 125 8-2-1914 |
|
Johannes van Rijt, geboren 19-3-1883. Landbouwer op de
Doornhoek G52 (Pastoor Clercxstraat 12). Hij liep over
het bouwland van Vogels met een zogenaamde afdraaier om
daarmee wild te doden. Hij loste een schot op een
wegrende haas. Toen de veldwachter die het hoorde bij
hem kwam had Johannes zijn afdraaier al in twee stukken
van elkaar op de grond liggen. Fl. 20,- boete.
|
|
BHIC, kantongerecht
Veghel, toegang 42 inv. nr. 60 vonnis 165 |
|
Adrianus Raaijmakers, 28 jaar en landbouwersknecht bij
Martinus van Boxmeer op Zijtaart (Leinserondweg 16). Hij
had op 21 februari 1914 op Krijtenburg op het perceel
van Lambertus van Asseldonk te Sint Oedenrode (Weievenseweg
42), enige canadabomen geplant op minder dan 2 meter van
de weg. Boete van fl. 3,-
|
| GA Veghel, inv. nr.
29, fol. 198v. |
|
Het raadslid Vogels
vroeg in de raadsvergadering van 2 mei
1914 voor een inwoner van Zijtaart
toestemming om het Reijbroek een paar
karren turf te steken. Dit werd
toegestaan.
|
| Verteld
door Nel Rietbergen op 17 december 2007. |
|
Op
de bewaarschool mochten we af en toe met blokken
spelen, maar lang niet elke dag. We moesten meer
bidden en zoiets. Als klein jong mochten we niks. “Ge
mocht er nog nie ‘ns vloeken,” zoals pastoor
Smolenaars later zo mooi kon vertellen.
|
|
BHIC, nieuw gemeentearchief
van Veghel, inv. nr. 211 |
|
Buitendorps kinderen
die begin 1914 naar de meisjesschool gingen (hoofd van
de school was N. G. Kramers.
Uit
Sint-Oedenrode:
Henrica Jonkers, geboren op 10 september
1902
Maria Jonkers, geboren op 20 maart 1906
Maria der
Kinderen, geboren op 23 mei 1907
Uit Lieshout:
Cornelia
van Lierop, geboren op 6 november 1906
Gertruda van Wanrooy, geboren op 1 december 1903
En naar de jongensschool (hoofd van de school was
A. van de Ven):
Uit Sint-Oedenrode:
Johannes Brugmans, geboren op 2 januari 1907
Uit Lieshout:
Johannes Maria van Lierop, geboren op 9 mei 1903
Hendrikus van Wanrooij, geboren op 26 juli 1902
Petrus van Wanrooij, geboren op 25 december 1906
|
|
BHIC, kantongerecht Veghel,
toegang 42 inv. nr. 60 vonnis |
|
Hendricus Wilhelmus Smits (Pastoor
Clercxstraat 31-33), geboren 4-2-1891 van beroep
smid heeft op 24 mei 1914 in de Zuid Willemsvaart met
een kruisnet gevist zonder visakte. Fl. 2,- boete
|
|
Jubileumboek 90 jaar
fanfare, 7. |
|
Frans, zoon van meester van
de Ven, werd dirigent van de fanfare. Hij zou dat tot
1924 blijven.
|
|
http://kranten.kb.nl/ 3-6-1914. |
|
Besloten is om ook Zijtaart
aan te sluiten op de provinciale centrale en eind 1915
moet er elektriciteit zijn.
Ondanks dit
voornemen werd Zijtaart pas in 1920 aangesloten op het
electriciteitsnet. Wellicht was het uitstel te wijten
aan de Eerste Wereldoorlog van 1914-1918.
|
|
kantongerecht Veghel BHIC toegang 42 inv.nr 61 vonnis
349 dd. 3-6-1914 |
|
Adrianus van Berkel, geboren 1-12-1841 te Veghel,
wonende op Jekschot E 67.
Heeft als houder van een niet goedgekeurde springstier,
deze
te Jekschot laten weiden terwijl deze niet aan een
ketting lag met een pin of paal in de grond. Adrianus
geeft bij de kantonrechter aan dat hij de stier niet
gebruikt voor dekking. Toch fl. 5,- boete.
|
|
Nieuwsblad van Roermond,
14 juni 1914. |
|
'De aflezer van publicatieën te Zijtaart, gemeente
Vechel, geniet daarvoor een jaarlijksch tractement van f
10 en trekt van de Invaliditeitswet voor die gewichtige
betrekking een pensioen van f 104, dus 1040 percent, en
neemt nog steeds dat baantje waar.'
|
|
BHIC, kantongerecht Veghel,
toegang 42 inv. nr. 61 vonnis 340 t/m 345 18-6-1914 |
|
Voor het kantongerecht
gedaagd omdat ze geen verlichting op hun fiets hadden de
volgende personen. Ze krijgen allen een boete van 3
gulden.
1. Martinus Thijssen geb. 18-10-1895,
Veghel, Biezen G 122 (Hoge
Biezen 5)
2. Wilhelmus van den Burgt geboren
2-10-1895, Veghel, Zondveld G 98 (Jekschotstraat
5)
3. Johannes van den Tillaart, geboren
6-12-1890, Veghel, Zondveld G 95 (Jekschotstraat
11)
5. Antonius Ketelaars, geboren Dinther
7-9-1882, Biezen G 131 (Lage
Biezen 1)
6. Johannes van den Tillaart, geboren
9-8-1879 Veghel, G 132 (Lage
Biezen 2)
7. Wilhelmus van Asseldonk, geboren
6-3-1870 Veghel, Doornhoek G 45a (Pastoor
Clercxstraat 5)
|
|
BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 61
vonnis 393 dd. 19-7-1914 |
|
Adrianus van Hamond, geboren Veghel 8-4-1861, wonende op
Zondveld (Jekschotstraat
12A) heeft in zijn woning op Zondveld een glas bier
verkocht aan A. van de Ven en aan Johannes Oppers voor 5
cent per glas. Adrianus had daarvoor geen vergunning en
daarom fl. 20,- boete.
|
|
BHIC, gemeentearchief Veghel |
|
Voordat op 1 maart 1922 de diensplicht werd ingevoerd,
kende men de nationale militie. Op elke 100 inwoners
moest één militielid worden aangewezen. Voor dit doel
werd Nederland verdeeld in kantons van ongeveer 10.000
inwoners. Gewoonlijk was het binnen een kanton niet
mogelijk het vastgestelde contingent manschappen te
rekruteren uit vrijwilligers. Het aantal rekruten werd
dan aangevuld met lotelingen. Op een vastgestelde datum
werd daartoe in de hoofdplaats van het kanton geloot. De
ingeschrevene trok dan een nummer. De personen met de
laagste nummers vulden het contingent aan totdat het
voltallig was. Ieder jaar legde het gemeentebestuur een
inschrijvingsregister aan van mannen die in
aanmerking kwamen voor de nationale militie. In beginsel
moest iedere mannelijke Nederlander of niet-Nederlandse
ingezetene tussen 18 (later 19 en 20) en 23 jaar zich
laten inschrijven. Deze werden gebruikt bij de
inschrijving en loting voor de nationale militie. Na
inloting werd de loteling opgemeten en gaf hij eventueel
redenen van vrijstelling op. Vrijstelling kreeg men als
men kleiner was dan 1,55 meter, bij lichamelijke
gebreken, en indien men de enige wettige zoon was of
gevangen zat.
Van de lichting van 1914
werden uit Zijtaart de volgende personen hergekeurd:
|
Naam |
Geboren |
Adres |
Beroep |
Lengte |
Reden voor vrijstelling |
|
Martinus van de Ven |
Op 18-7-1895 in Veghel |
Zijtaart G 26 |
landbouwer |
1,608 m |
Niet bekend |
|
Antonius van den Hurk |
Op 16-12-1894 in Veghel |
Zondveld G 99 |
landbouwer |
1,692 m |
Lichamelijk gebrek 299: ziekte
en gebreken van de gezichtswerktuigen |
|
Christiaan Ketelaars |
Op 20-10-1894 in Veghel |
Doornhoek
G 12 |
landbouwer |
1,542 m |
Te klein |
|
|
BHIC, toegang 7698, inv. nr.
2705 e.v. |
|
Militairen die kostwinner
waren, konden de gemeente om een uitkering vragen.
Op 31 augustus 1914 vroeg
Johannes
Henricus Rovers zo'n vergoeding aan. Hij was van de
lichting 1907 en in dienst bij het 2e
regiment huzaren 1e eskadron.
Johannes Rovers schrijft dat hij is gehuwd met Hendrika
van Duijnhoven, 28 jaar, welke mede in de landbouw
werkzaam is. Ze hebben een kind van een half jaar oud.
De jaarlijkse pacht van hun boerderij is f.350,- per
jaar. Ze hebben ongeveer 8 Ha bouw en weiland, 5
melkkoeien en 4 malen.. De familie heeft een aankomende
knecht van 17 jaar in dienst en een dienstmeid.
Ze krijgen een vergoeding van 40 cent per dag om zo hun
bedrijfje met betaalde krachten voort te zetten.
|
|
BHIC, toegang 7698, inv. nr.
2705 e.v. |
|
Aanvrager voor vergoeding: Hendrikus van Eert, lichting
1909 en in dienst bij het 11e reg. Inf. 3e
batj. 1e comp. Aanvrager is molenaar in het
bedrijf van zijn vader te
Zijtaart G 72.
Feitelijk is aanvrager de kostwinner omdat de vader
Godefridus van Eert, niet in staat is om te werken. De
moeder van de aanvrager is 61 jaar en heeft verder nog
thuis een dochter van 24 jaar welke in de huishouding
werkzaam is. Op de molen werkt verder een knecht, Van
den Nieuwenhuizen, omdat de vader reumatisch is en
moeilijk kan gaan. Hij is daarom verplicht om nog een
knecht in dienst te nemen met naam Cor Spruit welke op 1
september 1914 is begonnen. (Cor Spruit bleef tot zijn
dood in 1958 in Zijtaart
bij Van Eert werken, zie de kroniek
van 1958.)
Vader schrijft naar de minister een brief als volgt:
“Geeft eerbiedig te kennen, Godefridus van Eerdt, oud 67
jaar, molenaar wonende te gehucht Zijtaart gemeente
Veghel. Dat zijn zoon Henricus van Eerdt, milicien
korporaal der lichting 1909 van het 11e
regiment infanterie bij de mobilisatie in 1914 onder de
wapenen is geroepen en eerst in garnizoen lag te Ede,
doch thans in Leeuwarden 2e depot, 11e
regiment infanterie, 8e sectie.
Dat gemelde zoon, de enige welke hij thuis had,
zelfstandig het bedrijf van molenaar uitoefende en
adressant - welke ten gevolge een gebrek aan beide
benen niet lopen kan zodat hij niet op zijn molen kan
komen - door oproeping van gemelde zoon genoodzaakt was
twee knechten te huren welke gezamenlijk f 13,- per week
kosten. Dat gemelde dienstplichtige zoon den kostwinner
was van het adressant gezin, terwijl hij bovendien nog f
13,- per week moet uitkeren aan het molenaarsbedrijf ten
gevolge der tijdsomstandigheden zeer slecht is zodat hij
de kost voor zijn gezin niet kan verdienen.
Dat adressant zich reeds vroeger tot uwe excellentie
heeft gewend om een geldelijke vergoeding voor gemelde
kostwinnende zoon, doch daarop tot heden nog geen
antwoord heeft ontvangen. (..) Vertrouwende op de alom
door U excellentie in de landen bewezen hulpvaardigheid
teken ik met de meeste hoogachting.
De van Uwe excellentie onderdaan Godefridus van Eerdt.”
|
|
BHIC, toegang 7698, inv. nr.
2705 e.v. |
|
Aanvrager voor vergoeding: Johannes
Adrianus van den Biggelaar, lichting 1914 lotingsnr. 7.
Hij is in
dienst bij het 2e regiment Infanterie 2e
bataljon 4e compagnie.
Van beroep is hij klompenmaker te Zijtaart. De vader van
de aanvrager, Johannes Adriaan van den Biggelaar woont
op Zijtaart
G19 en verdient als klompenmaker ongeveer 10 gulden
per week. Zijn echtgenote is 48 jaar en ze hebben naast
de aanvrager nog 6 kinderen waarvan 5 dochters van
respectievelijk 18, 13, 11, 9 en 8 jaar, en nog een zoon
van 7 jaar. De oudste dochter werkt in het huishouden en
de rest gaat nog naar school. Hun huishuur is f.1,50 per
week. Bij beschikking van de minister van oorlog werd
aan de aanvrager 20 cent per dag uitgekeerd welke op 30
juli 1914 weer is vervallen. Hen wordt opnieuw 20 cent
per dag toegekend.
|
|
BHIC, gemeente Veghel,
toegang 7698, inv. nr. 2436. |
|
De leerlingen die de cursus
herhalingsonderwijs in de winter 1914-1915 hebben
gevolgd waren:
Martinus Baks
Johannes van den Biggelaar
Johannes Antonius van den Biggelaar
Petrus van de Rijdt
Hendrikus van de Ven
Petrus Raaijmakers
Antoon de Groot
Wilhelmus van de Rijdt
Johannes van der Zanden
Hendrikus Opheij
Gerardus Opheij
|
