a






Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1795


R115, fol. 11 (1-6-1795), fol. 16 (5-10-1795)   In 1795 vonden er enkele zware overvallen plaats in Veghel. Bij Willem Dries Jansen werd in de nacht van 23 op 24 april ingebroken en veel gestolen, zonder dat er iemand van wakker werd.

In de nacht van 31 mei op 1 juni forceerde een bende de deur van het huis van Martinus van Asseldonk op het Havelt. Martinus en zijn vrouwen bedreigd en geboeid en de overvallers begonnen het huis leeg te halen. Op de vraag
"Waer is uw gouden kruijs?" antwoordde Martinus: "Dat is weg, dat hebben de Franse meede." Als dat waar is, dan heeft het Franse leger in de nazomer van 1794 ook op het Havelt geplunderd. Dirk, de 17-jarige zoon van Martinus was direct toen de bende binnenkwam ongezien de trap opgeslopen. Hij begon vanuit het zolderraam om hulp te roepen, De buurt werd gealarmeerd en kwam er op af. De bendeleden maakten dat ze wegkwamen, een deel van de buit werd meegenomen een deel achtergelaten.

In de nacht van 3 op 4 oktober was het weer raak, dit keer bij Adriaan van Boxtel aan de Heide (Mariaheide) helemaal leeggehaald. Adriaan woonde alleen met zijn dienstmeid en beiden werden geboeid. De plundering was "s
oodanig dat deselve seyde bijna niets meer hebben overgehouden, als alleenlyk eenen mansrok, die sij onder elkanderen seyde: “Die moet je hier laten, die is nog van den ouden overleden vader.” Verschillende bendeleden trokken Adriaan aan zijn haren terwijl ze hem "nakent in syn hemb in de kelder wierpen."

Voor een uitgebreid verslag lees de verklaringen voor schepenen van 1794-1808.

R115, fol. 20 (22-5-1795)   Buren van Helena, dochter van Willem van Boxmeer, weduwe van Dionisius van Puijffelyk verklaren dat zij vaak geoepen werden, omdagt Helena "soodanig te werk ging en sinneloos aanstelde. Dat sy sulx ook gesien en ondervonden hebben, dat haer niet anders schynt dan dat deselve Helena gansch en geheel sinneloos is. Dat die sinneloosheyt gepaart gaet met boose streeken, soo dat sij menigmaal haar susters en haer eyge kind dreygt capot te sullen maken, en dat sy noyt sonder gestadig oppassen alleenlyk kan gelaten worden en wanneer sulx gebeurt, wegloopt buyten sorps in velden als andersints." Het lijkt hen beter dat Helena wordt opgesloten.

R115, fol. 13v (24-7-1795)   In juli 1795 verdronk Aart Arnoldus Donkers op het Ham.

R115, fol. 16 (5-10-1795)     In de nacht van 3 op 4 oktober 1795 werd er in Mariaheide een overval gepleegd op het huis van Adriaan Jan van Boxtel. Vijf gewapende mannen drognen het huis binnen. Hij en zijn dienstmeid, Maria Hendrik van der Asdonk werden geboeid en met de dood bedreigd. "Hem eerste comparant verder met verscheijde luij elkanderen met de haren van ’t bed rukkende en nakent in syn hemb in de kelder wierpen." Er werd veel gestolen.

Voor een uitgebreid verslag lees de verklaringen voor schepenen van 1794-1808.

R115, fol. 19 (25-11-1795)

  Leden van de municipaliteit van Veghel gaan op verzoek van Peter Janse Vervoort naar zijn huis aan de Heyde (Mariaheide). Daar wezen hij en zijn vrouw Johanna Gerrit van Lieshout op een symbool dat met wit krijt was getekend aan de binnenzijde van een deur van een kastje in de keuken.




 






Dat stelde de schuld voor die Antonij van Lieshout, "wegens gehaalde en geborgde coffij, thee, suyker, olij, seep, sout, als anderen winkel en eetswarij waeren met het lood, halv lood en voorts met den klyne gehaeld aan hem naer aftrek van het geene daer op van tijd tot tijd in mindering betaeld is, is schuldig gebleeven en welke schuld verhaelde."

 

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads