Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1765


R105, fol. 130v (6-2-1765)   Op zondagmiddag 27 januari 1765, 's middags om 4 uur kwam Martinus Driessen uit Uden in Veghel bij Paulus Aert Paulussen wat drinken. Deze gebeurtenis werd in detail opgetekend, want Driessen vertrok daarna naar Schijndel, waar hij die nacht op een akker achter de grote kerk de twee broeders, Johannes en Lambert Verhoeven vermoorde. "De broeders waeren de hoofden capot geslaege en keelen afgesnede en gestoke.” Daarna ging Driessen naar Wijbosch, naar het huis van Lambert, waar hij logeerde, en vermoordde daar ook Lamberts vrouw.

De moordenaar werd op 30 januari in Uden van zijn bed gelicht, veroordeeld en op 16 maart in Den Bosch "
levendig geraadtbraekt met een houte knots van wederseyde het hooft geslagen en doen levendig de kop met een beijl afgeslage, vliegende het hooft ver van 't schavot op de straet neder." Driessen was geboren in Peer en woonde te Uden, waar hij een vrouw en 4 kinderen achterliet.  Zie ook de attestaties van 1762-1767.

 
R105, fol. 136v (1-4-1765), R105, fol. 140 (4-4-1765)   Als men koopwaar van de ene plaats naar de andere vervoerde, moest men daarvoor tol betalen. Op veel plaatsen had een tollenaar kantoor. Die tollenaars reden ook rond om te controleren of er tol ontdoken werd. Werd men betrapt op het ontduiken van de tol, dan werd de handelswaar in beslag genomen, inclusief paard, wagen, tonnen of wat er ook allemaal bij het vervoer te pas kwam. Dan dreigde er een rechtzaak met een forse boete en kosten voor advocaten.

De tollenaars waren echter af te kopen. In hoeverre dat wettelijk geoorloofd was, is een beetje onduidelijk. Volgens een van de verklaringen kregen de tollenaars daarvoor wel eens een berisping. Zeker is dat dat afkopen op grote schaal voorkwam en het de gangvare gang van zaken was. Beiden, zowel de tollenaar als de schuldige hadden daar voordeel van.

De tollenaars gingen niet altijd even subtiel te werk. Soms leek het er op dat ze er op uit waren om zoveel mogelijk bij te verdienen. In 1765 werden in Veghel een groot aantal klachten over tollenaars opgetekend. Deze klachten geven ook wat inzicht in de handel van die tijd.
Zie de attestaties van 1762-1767.

 
R105, fol. 163 (31-5-1765)   Op zondag 5 mei 1765 ging Tonij Janse Vervoort de herberg van Hendricus van der Heyde op de Coevering binnen. Daar kreeg hij het om onduidelijke redenen aan de stok met Dirk van Boxtel en diens knecht Jan Jan Tomasse. Tonij vertrok, maar werd in Eerde op de Cuijlen door Dirk van Boxtel en zijn knecht opgewacht en met messen bewerkt. Zie de attestaties van 1762-1767.

 
II-E-6, fol. 336v (5-6-1765)   Op verzoek van veel inwoners besloten de regenten van Veghel om enige heiturf of vlaggen uit de heide in het Rijbroek openbaar te verkopen. Het Rijbroek lag aan weerszijden van de Zondveldstraat ter hoogte van de Hoolstraat.

 
R105, fol. 187 (19-9-1765)   Op 29 februari 1765, 's middags om 5 uur werd Jan Driesse Verputten in de herberg van Peeter Laurense van de Rydt boos toegsproken door Johannes zoon van Paulus Paulusse van der Pol: “Schobjak, dat myn vader van uwent wil by my moet komen speyt my,” vattende hem tegelyk by syn hair, seggende tegen hem deponent: “Kom maer buyten, als gy het hardt hebt.” Buiten kwam het tot een vechtpartij waarbij Jan door zijn gezicht gesneden werd. Dit "bekkensnijden" was de gebruikelijke manier om iemand te vernederen. Zie de attestaties van 1762-1767.

 
II-E-6, fol. 337v (12-11-1765)   Op 12-11-1765 werd door inwoners een grenssloot gegraven op de grens van de gemeente Veghel en Sint-Oedenrode, beginnend op Rijckevoort, lopend naar de molen van de Couvering, en grenzend aan het zogenaamde Laarsvelt van J. W. Gualtheri, secretaris te Sint-Oedenrode.

II-E-6, fol. 338 (21-11-1765)   Het transport door 12 met een paard bespannen wagens van de meubelen van de nieuwe predikant P. Molegraaf van Asten naar Veghel, wordt openbaar aanbesteed. Het transport wordt aangenomen door Martinus Heijnsbergen (10 karren), Dielis Hoppenaars en Jan van Eert (ieder 1 kar).

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads