Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1941


Doc. GAvB.   6 januari 1941: 'Paarden gevorderd door de Duitsers, geen dragende. De meeste tussen de 4 en 9 jaar. Gevorderd de paarden van:
- H. van de Ven, voor fl. 1.000,-- zijnde 5 jaar oud.
- J. Vervoort, voor fl. 1.150,-- , zijnde 6 jaar oud.
- Ant. Thijssen, voor fl. 1.000,--
- Jan van de Tillart, Doornhoek, voor fl. 1.150,--.'

Telegraaf, 11 januari 1941     Zijtaart, 10 januari - Door uitsnijdng van een ruit in de benedenvertrekken hebben dieven zich toegang verschaft tot de boerderij van den landbouwer R. alhier. In de hoeve hebben de inbrekers alles overhoop gehaald: alle kasten en laden werden doorsnuffeld, waarbij een bedrag aan geld werd buitgemaakt. Voorts hebben de dieven het nog nieuwe trouwcostuum van den landbouwer en de trouwjapon van de boerin medegenomen. Een doos, inhoudende een aangtal gouden sieraden, die blijkbaar door de inbrekers schijnt te zijn verloren, is door de eigenaars in de nabijheid der boerderij teruggevonden.

Gesprek met Piet van de Tillaart (Hoeve Corsica) op 28 juni 2007.   Piet van de Tillaart was knecht bij Toon van Zutphen. Die had een luxe paardje, een Oldenburg. In 1941 vorderden de Duitsers paarden bij de boeren. Die moesten hun paarden naar het slachthuis brengen. Maar de Moffen wilden niet alle paarden hebben. Die vonden de meeste koudbloedpaarden maar niks. Er stond zo’n dikke Mof te schreeuwen: “Nein! Nein! Das Pferd hat keine ruhe!!” Maar toen zag hij het Oldenburgske van Toon van Zutphen. Die wilde hij wel hebben. “Ich bin Begeistert!, Begeistert!” stond hij te roepen. Maar ik was wel mijn paard kwijt.

Interview met Johan van Sleeuwen op 1 maart 2007.   In de oorlog moesten de boeren vee leveren aan de Duitsers. Op maandag moest vee naar Eindhoven gebracht worden, op woensdag naar Den Bosch en op zaterdag naar Helmond. De koeien werden daar geschat (getaxeerd) en de boeren werden er dan voor betaald. Johan en zijn broer Bert van Sleeuwen hadden het vervoer van het vee aangenomen. Johan reed ook met paard en wagen koren naar van Heeswijk en naar de NCB. Hij was de enige vrachtrijder in Zijtaart.

Het Huisgezin d.d. 14-1-1941.   Op de gehouden jaarvergadering van den Jonge Boeren Stand werd het aftredend bestuurslad G. van de Ven bij acclamatie herkozen. In het afgeloopen jaar werden 43 proefvelden aangelegd, waarvoor f 54,70 was uitgetrokken. Voor de opgave nieuwe proefvelden was groote interesse. Opgegeven werden 109 proefvelden. Tevens werd besloten dezen zomer een excursie naar Zuid-Limburg te maken. Tien nieuwe leden gaven zich op, zoodat de vereeniging thans bestaat uit 58 leden.

Het Huisgezin d.d. 4-2-1941.

 

Op de gehouden jaarvergadering werd het aftredende bestuurslid H. Ophey met algemeene stemmen herkozen. Er werd besloten dit jaar met één achttal aan de diverse concoursen deel te nemen. Het trompettercorps zal worden uitgebreid, waarvoor 4 nieuwe trompetten zullen worden aangekocht. Tevens herdacht de heer Henr. Opheij het feit dat hij 12 ½ jaar als commandant der vereeniging optrad. Hem werden door de leden een paar prachtige rijlaarzen aangeboden.
 

Het Huisgezin d.d. 10-2-1941.

 

Tengevolge van de gladheid has mej. Jans Vervoort het ongeluk te vallen en daarbij haar been te breken.
 

Het Huisgezin d.d. 10-2-1941.  

Zaterdag en Zondag gaf onze Harmonie en de Toneelvereeniging haar tweede winteruitvoering. De zaal swe Vereeniging (het verenigingsgebouw) was telkens propvol. Opgevoerd werd: “Een zwerver kwam”, toneelspel in drie bedrijvan van Jan Grosveld.
 

Doc. GAvB.   15 februari 1941: ''s Avonds de eerste luchtaanvallen op Nederland (Brabant), een en al schijnwerpers en lichtkogels. Zeer veel vliegtuigen boven Brabant. Ook zeer veel bommen dat de deuren en ramen schudden.'

Het Huisgezin d.d. 21-2-1941; BHIC, documentatie Veghel, toegang 7770, inv. nr. 232 d.d. 26 februari 1941.

  In de Vereeniging (verenigingsgebouw) had de algemeene jaarvergadering plaats van de afdeling Zijtaart van de N.C.B. Bij het jaarverslag van den secretaris bleek over ‘t jaar 1940 de kas te sluiten met een nadeelig saldo van f 25,10. De aftredende bestuursleden A. van Zutphen en J. Vervoort werden met ongeveer algemeene stemmen herkozen. Vervolgens werden er mededeelingen gedaan over molestverzekering en brandassurantie, waarbij de leden in eigen belng werden aangemaand hun polissen te laten herzien. Hierna hield de heer van den Heuvel uit Veghel een lezing over veevoeding, ensileeren en het bouwen van siilo’s, waarna gelegenheid werd gegeven tot het stellen van vragen waarvan door enkele werd gebruik gemaakt.

BHIC, documentatie Veghel, toegang 7770, inv. nr. 232 d.d. 26 februari 1941.    De heer Joannes van den Tillaart, voorzitter van het Wit-Gele kruis en van den Eierbond te Zijtaart, is plotseling overleden. Joannes van den Tillaart, geboren op 1 juli 1883, was getrouwd met Gertruda Verkuijlen. Hij overleed op 20 februari 1941 en woonde op (huidig adres) Pastoor Clercxstraat 14. Na zijn dood kwam Willem Timmers hier wonen.

Het Huisgezin d.d. 14-3-1941.

 

Tot secretaris van den Eierbond is benoemd de heer Frans Coppens, tevens is hij belast met het uitpakken en de expeditie der eieren. Tot inpakker werd voorlopig aangesteld de heer L. Ketelaars.

Het Huisgezin d.d. 25-3-1941.

 

Alhier is opgericht een Onderling Veulenfonds als onderafdeeling van het Onderling Paardenfonds. Het veulen, dat de eerste 14 dagen na de geboorte vroeger niet verzekerd was, zal nu direct verzekerd worden in het Veulenfonds, Na 14 dagen volgt schatting en opname in het Paardenfonds.

Inv. nr. 1103, notulen van de gemeenteraad, d.d. 2 april 1941.   De gemeenteraad werkt mee aan het uitbreiden van een aantal scholen in verband met het wettelijk verplicht gesteld onderwijs in lichamelijke oefening, onder andere de meisjesschool en de jongensschool te Zijtaart.

 
BHIC, toegang nr. 7699, inv. nr. 305, rapport van de gemeentepolitie van Veghel d.d. 9 april 1941   Op 8 april 1941 zijn op het gemeentehuis alhier door twee inwoners uit Veghel twee zoogenaamde vlugschriften, welke bij hen in de brievenbussen waren gestopt en waarop staat vermeld: “Geef geen cent voor Winterhulp! Steund geen landverraders. Dood aan Mussert! Weg met de N.S.B.!”

Doc. GAvB.   'Van 25 tot 30 april 1941 zeer hoog water. Zeer veel wegen en percelen rogge onder water. Op Zondveld bij Antoon van de Hurk stond de keiweg onder water. Het moet wel een wolkbreuk zijn geweest.'

Brabants Dagblad, 15 november 2004; mededeling Antoon Vissers, 12 november 2006.   Antoon Vissers vertelde: Mijn moeder was een echte heiligenvereerster. Zat ze in moeilijkheden, dan zocht ze haar toevlucht bij haar favoriete heiligen. Dat was niet steeds dezelfde. Stelde zo'n heilige haar teleur, dan werd hij door mijn moeder verstoten en zag ze naar een nieuwe om. Ze heeft er wel enkele versleten. In het begin van de Tweede Wereldoorlog, het zal in 1941 geweest zijn, was Antonius van Padua zeer in de gunst bij mijn moeder, wat wel blijkt uit het volgende verhaal.

In die tijd hadden we in de schuur een varken om vet te mesten voor de slacht. Het slachten deed mijn vader altijd zelf, het was zijn beroep. Nu brak er vlekziekte uit onder de varkens en dat was niet zo gunstig. Als ook ons varken ziek werd zouden we later het spek en de worst missen, maar ook zou dan mijn vader vanwege het besmettingsgevaar zijn beroep niet meer uit mogen oefenen. Reden voor mijn moeder om in te grijpen. Het beeld van de Heilige Antonius werd in de varkenstal geplaatst en Antonius kreeg de opdracht het varken gezond te houden. Dat was een zware opdracht voor Antonius en gezien haar eerdere twijfelachtige ervaringen met Heiligen zocht mijn moeder een zwaardere toevlucht. Ze toog naar de paters Damianen in Sint-Oedenrode. Daar vroeg ze of ze de prior kon spreken. Dat mocht. Mijn moeder stak meteen van wal en zei tegen de prior: "Ik kom een mis bestellen en wel voor ons varken." De prior had alle begrip voor mijn moeders vraag en stemde in een mis op te dragen voor het varken. De mis werd gelezen en het varken bleef gezond.

Het Huisgezin d.d. 13-5-1941.

  Op 27 juli zal onze oud-dorpsgenoot de eerwaarde frater Antoon de Koning van de Eerwaarde Paters der H.H. Harten te Ginneken de H. Priesterwijding ontvangen en op 3 Augustus daar aan volgende in onze parochiekerk zijn eerste plechtige H. Mis opdragen.

Het Huisgezin, d.d. 24-5-1941, collectie Antoon Vissers  



Deze advertentie stond in Het Huisgezin op 24 mei 1941. Waarom Jan Willem de Visser, alias Jan de Booi, een latijns woordenboek nodig had, is niet bekend. Hij was bij het zangkoor. Wilde hij weten wat hij zong?

Herinneringen van de kinderen van Frans van Bakel in Canada, in 1980 op schrift gesteld door John van Bakel.   

Jan van Bakel, zoon van Frans van Bakel en Hendrika van der Zanden vertelt: “Voor moeder was het iedere dag wasdag. Als het mooi weer was, werd de was buiten gedaan, met een teil en een wasbord. In de winter werd er op de stal gewassen. Moeder hield een aparte teil voor de luiers. Ze waste ze iedere dag een paar keer. Alle witte was werd in een teil met water en soda gedaan om te weken, en ’s avonds deed moeder het in een ketel van 250 liter inhoud en voegde ze er zeep aan toe. Deze ketel was een zelfgemaakte oven in een klein hok achter ons huis. Na de was gekookt te hebben, moest ze er weer uit gehaald worden en met de hand gewassen. De was werd buiten over een schraag gehangen om uit te lekken en werd daarna aan de wijslijn gehangen. Er was iedere week veel strijkwerk, er waren veel witte blouses. Gloeiende houtkooltjes werden gezeefd en in het strijkijzer gedaan en zo werd er gestreken.

In de ketel van 250 liter in het hok achter ons huis kookte moeder ook iedere dag bieten en aardappels voor varkensvoer. Na het koken moes het voer van de ketel in een machine geladen worden, die het heel fijn maalde. Deze machine moest met de hand gedraaid worden. Het was zwaar werk en je kreeg het er warm van. Met een beetje meel erbij werd het voer aan de varkens gegeven. Laat in de middag voerde moeder de koeien, zodat vader door kon werken in het veld.

De tuin was altijd de liefhebberij van moeder. Ze deed zowel het zaaien en wieden, alsook het oogsten. Moeder maakte kool en bonen met zout en water in, in een stenen pot. Het voornaamste eten bestond uit aardappelen met groenten en gezouten varkensvlees, of ham van onze eigen varkens. Nu en dan ging er in de omgeving een koe dood. Als de dierenarts het vlees goedkeurde, konden de andere boeren van het dorp rundvlees kopen. Dat gebeurde zelden. Alle fruit was schaars. Eieren waren kostbaar en werden verkocht. Moeder zorgde dat ze regelmatig eieren at, maar vader en de kinderen aten er zelden van. We hadden melk van onze koeien. In een karn maakte moeder boter voor ons. Botermelk en rijstepap kwamen vaak voor op ons menu.

Kasboekjes van de rijvereniging in bezit van Cor Coppens.   De rijvereniging ging in 1941 op concours naar St. Michielsgestel, Nijnsel (1 juni), Wanrooi, Gemert, Sint-Oedenrode en Zeeland (15 augustus). Hierna werden de activiteiten van de rijvereniging gestopt, om na de oorlog, in 1945, weer te beginnen.

Het Huisgezin d.d. 4-6-1941.

 

Uit een juryrapport over ruiterwedstrijden in Nijnsel: Zijtaart. Iets over het midden opgesteld. Stap kon in het begin vlotter, draf een levendig tempo. Paarden komen steeds beter aan den teugel. Die maken te veel tusschenruimte tusschen de wieken. Uitstrekken te zuinig, kon veel beter. Bij van hand veranderen was het goed. Galop best van tempo, maar sommige ruiters laten alles los op het moment van aangaan en gaan daardoor verkeerd. Een beste uitvoerig met rijkundig zeer goede momenten.

http://members. home.nl/ laf.schoffelen/ schoffelen%20born.HTM   Petrus Henricus Schuffelen werd op 7 juni 1941 priester gewijdi. Zijn eerste aanstelling was als assistent van pastoor Smolenaars in Zijtaart.
Mededeling van Janus van Nunen d.d. 15 april 2007.   0 reisje.jpg (324915 bytes)86 Lijkt uitstapje.jpg (245678 bytes)Op 18 juni 1941 maakte het kerkkoor een uitstapje op de fiets naar de Grebbenberg. Ook Janus van Nunen mocht mee, toen hij daarom vroeg, want zijn kameraad Aard van Sleeuwen en buurjongen Piet van de Linden gingen ook mee. Men ging kijken naar waar het Nederlandse leger gevochten had. (Voor namen zie bij foto's 1941-1950.)

Inv. nr. 1103, notulen van de gemeenteraad, d.d. 30 juni 1941.   Bongaerts vraagt de aandacht voor de waterlossing van Lieshout naar Veghel. De burgemeester zegt dat er aan verbetering wordt gewerkt. Van de Ven onderstreept de woorden van Bongaerts over de noodzaak de waterlopen van Lieshout naar Veghel te verbeteren.

Kort na deze raadsvergadering werden de gemeenteraden door de Duitse zetters ontbonden. Alle macht kwam bij een door de Duitsers aangestelde burgemeester te liggen.

Het Huisgezin d.d. 16-7-1941.

  Op 27 juli aanstaande hoopt onze oud-plaatsgenoot, frater Valentinus de Koning S.S.C.C. in het klooster der paters der Heilige Harten te Valkenburg uit handen van Mgt. Dr. lemmens, bisschop van Roermond, de H. Priesterwijding te ontvangen en op zondag 3 augustus daar aan volgende in de parochiekerk van den H. Lambertus alhier zijne Eerste Plechtige H, Mis opdragen. Voor de regeling der feestelijkheden is bereids een comité gevormd.

BHIC, toegang nr. 7699, inv. nr. 305, rapport van de Jacobus Guns, agent van Veghel aan de burgemeester van Veghel d.d. 19 juli 1941   Op 18 juli 1941, des namiddags omstreeks 3.30 uur, werd mij mede gedeeld, dat er onder de gemeente Veghel, ter plaatse genaamd Biezen een ballon was gedaald, aan welks ballon vlugschriften waren bevestigd ter verspreiding.

Ik, rapporteur (agent Jacob Guns), heb mij naar genoemde plaats begeven, alwaar mij door de aldaar wonende landbouwers werd medegedeeld, dat de ballon daar in den voormiddag omstreeks 11 uur was gedaald. Tevens werd mij de plaats aangewezen waar de ballon was gedaald. Bedoelde ballon vond ik niet meer ter plaatse, en naar mij door een landbouwer werd mede gedeeld, was deze mede genomen door een persoon genaamd Vervoort, landbouwersknecht bij A. Vissers te Veghel, Kempkens.

Ik, rapporteur, heb mij naar genoemde Vissers begeven, alwaar mij door Vissers en Vervoort werd mede gedeeld, dat bedoelde ballon was mede genomen door een sergeant van de Duitsche Luchtwacht uit Eindhoven. Deze had verteld tegen Vissers, dat hij bedoelde ballon was gevolgd vanaf Eindhoven, en deze nu moest mede nemen naar Eindhoven.

Om deze reden is de ballon door mij niet gezien en niet in beslag gebnomen. Een partij vlugschriften, ongeveer 140 stuks, “Toespraak van H.M. de Koningin” zijn door mij op verschillende plaatsen in beslag genomen.

 
Brabants Dagblad, 29 juli 1981; 'Zijtaart', 57; mededeling en foto van Marietje van de Wijgert - Kanters d.d. 14-01-2007; het prentje is uit de collectie van Erna Rovers (Boxtel).   1941 Koning.jpg (129916 bytes)Op 27 juli 1941 werd Antoon de Koning missionaris gewijd. Hij was missionaris in Indonesië. Pater de Koning werd in 1916 op Zondveld geboren. Hij studeerde op het klein seminarie in St. Oedenrode en het groot seminarie in Nuland en later in Valkenburg. Ook de kweekschool in Den Bosch doorliep hij met goed gevolg. 






1941 Zeven Sacramenten.jpg (186250 bytes)De tocht van huis (Korenmolenweg 2) naar de kerk en terug vergezeld van de fanfare. Op de laatste foto worden de Zeven Sacramenten uitgebeeld tijdens de priesterwijding. Voor namen zie bij de foto's 1941-1950.

Voor de priesterwijding leverde de familie al hun gouden sieraden in, om er een gouden kelk van te maken. De buurt gaf Antoon de Koning een nieuwe fiets cadeau. Die fiets ging mee naar de Damianen en werd nooit meer teruggezien. Het was de bedoeling dat hij naar Nederlands Indië zou gaan om daar les te gaan geven. De oorlog maakte dat onmogelijk. Pater de Koning bleef tot na de oorlog in Zijtaart.

 
Noordbrabantsch Dagblad Het Huisgezin d.d. 16 augustus 1941   Zijtaart wint ‘t achttallennummer op het landelijk concours Hippique te Zeeland op zondag 15 augustus 1941. Met een klein puntenverschil met Mariaheide werd deze eerste plaats behaald.

 
'Zijtaart', 30; Dr. Frans Govers, Corridor naar het verleden. Veghel een snijpunt in Oost-Brabant 1940-1945 (Hapert 1983) 67.  






Op 21 september 1941 werd het monument voor de gevallen soldaten op de kanaaldijk onthuld. Indien pastoor Smolenaars zijn zin gekregen had, zou het monument geplaatst zijn op de plaats waar de weg van de Doornhoek uitkomt op de kanaaldijk. Daar zijn namelijk vier of vijf soldaten gesneuveld. De gemeente Veghel verleende echter alleen toestemming als het monument op de grens van de parochie Zijtaart en Veghel geplaatst werd, wat gebeurde. De twee linkse foto's zijn gemaakt bij de Zijtaartse kerk. De man die het meest links op de meest linkse foto staat is Stockbroecxs. De vrouw rechts op de derde foto van links is mevrouw Van de Velden. In haar boerderij was de commandopost gevestigd van Kapitein Klapwijk van 1-II-17 R.I.

Het Huisgezin, d.d. 27-9- 1942, collectie Antoon Vissers.   Toon Munsters zocht in 1941 een knecht.

Verteld door Harrie van Asseldonk op 25 september 2007.   1941 Mientje v Asseldonk.jpg (304057 bytes)In november 1941 had Mientje, dochterje van Aard van Asseldonk op Krijtenburg, diphterie. Ze lag in de kamer op een bedje. Op een gegeven moment vloog ze in één keer overeind. Ze zei: "Ik wil in een ander bedje."  Haar moeder zei: "Dat kan niet kindje."  Een week later was ze dood. Ze is bij haar moeder in haar armen gestikt. Ze was vier jaar, op een week na vijf.

1941 Bert Jan Harrie v Asseldonk.jpg (273562 bytes)Haar zusjes en broertjes mochten hierna een tijdje niet naar school. Zij werden toen ingeënt tegen diphterie.


BHIC, toegang nr. 7699, inv. nr. 305, rapport van de gemeentepolitie van Veghel, Cornelis Baartmans, hoofdagent en Jacobus Guns, agent van politie   In den loop van den voormiddag van 18 november 1941 werd ons ter kennis gebracht, dat door een landbouwer, Johannes van den Hurk, wonende te Veghel, Zondveld G 128 (Krijtenburg 14), een vijandelijke ballon met een aantal vlugschriften waren gevonden.

Onmiddellijk hebben wij, rapporteurs, ter plaatse een onderzoek ingesteld, waarbij wij bij den landbouwer voornoemd een verscheurde ballon en een aantal 200 stuks vijandelijke vlugschriften in de Nederlandsche taal hebben in beslag genomen. Deze waren door hem op 18 november 1941, voormiddag om 10 uur gevonden in een weiland onder de gemeente Veghel, ter plaatse genaamd Jekschot.

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads