Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1915


BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 62 vonnis 77  dd. 5-1-1915   Petrus der Kinderen, geboren te Rosmalen 18-12-1883, metselaar en bierhuishouder te Zijtaart (Pastoor Clercxstraat 55) fietste op het voetpad in de Sluistraat in Veghel. Hij fietste samen op met Johannes van Lith, geboren te Erp 8-9-1876, timmerman uit Zijtaart (Pastoor Clercxstraat 26). Beiden kregen een boete van drie gulden.

 
BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 62 vonnis 96  dd. 5-1-1915   Petrus van den Akker, geboren te Erp 1-1-1882 en wonende te Zijtaart op den Biezen had geen licht op zijn hondenkar. Drie gulden boete.

 
BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 62 vonnis 137  dd. 8-2-1915   Petrus van den Nieuwenhuijzen, geboren 6-9-1874 te Veghel, winkelier te Zijtaart G 60 (Pastoor Clercxstraat 39) had in zijn kruidenierswinkel een koper gewicht van 5 ons waarop een afkeuringmerk staat (een gearceerde driehoek) en hij kreeg daarvoor een boete van een gulden.

 
Herinneringen van de kinderen van Frans van Bakel in Canada, in 1980 op schrift gesteld door John van Bakel.  

Hendrika, dochter van Martinus van de Zanden kreeg haar eerste baantje op 1 maart 1915, toen was ze 11 jaar. Ze werkte in Eerde bij Hannes Pepers. Hij was ziek en zijn vrouw had twee baby’s. Een van die baby’s was ook ziek. Het kind stierf met zes maanden, in de tijd dat Hendrika daar werkte. Hendrika moest de koeien melken en naar het veld brengen en ook binnenshuis werken.

Een gehuurde hulp, die ook op het land aan het werken was, beloofde Hendrika een haarkam, als ze met hem mee in de bossen ging. ’s Zondags na deze gebeurtenis kwamen de broers van moeder om bessen te plukken en ze vertelde hen het verhaal. Haar ouders lieten haar snel naar huis komen.

 

BHIC, nieuw gemeentearchief van Veghel, inv. nr. 211   Buitendorps kinderen die in januari 1915 naar de meisjesschool gingen (hoofd van de school was N. G. Kramers.

Uit Sint-Oedenrode:
Maria der Kinderen, geboren op 23 mei 1907

Uit Lieshout:
Cornelia van Lierop, geboren op 6 november 1906
Gertruda van Wanrooy, geboren op 1 december 1903


En naar de jongensschool (hoofd van de school was A. van de Ven):

Uit Sint-Oedenrode:
Johannes Brugmans, geboren op 2 januari 1907

Uit Lieshout:
Johannes Maria van Lierop, geboren op 9 mei 1903
Hendrikus van Wanrooij, geboren op 26 juli 1902
Petrus van Wanrooij, geboren op 25 december 1906

Het Centrum, 22 maart 1915; PA Zijtaart, parochiememoriaal, aanvullende gegevens van Marc van den Berkmorel   'Benoemd tot rector van het Liefdegesticht te Zijtaart, den Weleerwaarde Heer J.C.M. Becx, priester van het Seminarie.'

Het Zijtaartse parochiememoriaal dateert deze benoeming op 26 maart 1915.

Johan C.M. Becx, geboren te tilburg 12 April 1889; priester gewijd 6 juni 1914; rector te Zijtaart; kapelaan te Megen; kapelaan te Nijmegen; rector te Leeuwen. overleden te Leeuwen 15 November 1922. Er waren drie broers die priester waren; Frans geboren 1877; Gerard 1884; Johan 1889.

 
Jubileumboek90 jaar fanfare, 13,   De eerste herinnering van Piet van Zutphen van de fanfare was de processie naar Meerveldhoven, die hij als zes-jarige kleuter in 1915 mee ging afhalen op Zijtaart. Piet vertelde: 'Bij zo’n processie, daar moest meestal de fanfare bij zijn. ’s Morgens vroeg kwamen er enkele huifkarren bijeen, om de vlaggen en beelden naar de tram te brengen, dat was voor ons al een hele bezienswaardigheid. St. Joseph werd op de eerste kar geplaatst, netje in ’t stro, dan kwam Maria natuurlijk op een andere kar, dat mocht toen nog niet samen op één kar. Bij Maria werden zelfs een paar engelbewaarders geplaatst. Nabij de brug werd alles netjes in de tram geladen, die van Veghel naar Eindhoven liep. Dan stapten de dames in, het vrouwvolk noemde men dat toen, en dan het mansvolk. Die moesten dan wel apart gaan zitten, dus geen heren en dames in dezelfde wagon. En als men van Veldhoven terugkeerde, werd er in St.-Oedenrode uitgestapt en werd er op de kiosk een concert gegeven, wat daar veel belangstelling trok.'

 
BHIC, toegang 7698, inv. nr. 2705 e.v.   Johannes van de Velden is in 1915 in dienst bij de militie, lichting van 1910. Hij had een laag lotings-nummer getrokken, nr. 18, en moest daarom in dienst, daarna brak de oorlog uit en Johannes zat in 1915 nog steeds bij de militie (2e regiment infanterie, 2e bataljon. 1e compagnie). Militairen die thuis kostwinner zijn, konden bij de gemeente een aanvraag voor geldelijke steun indienen. Johannes deed dat in 1915.

In zijn verzoek schrijft hij dat veldarbeider (boerenknecht) van beroep is. Hij heeft een ‘keuterijtje’ (schamel boerenbedrijfje) op Zondveld G 94 met 1 koe. Johannes is gehuwd met Theodora van Lieshout, 26 jaar. Die nu thuis het keuterijtje drijft. De verdienste daaruit wordt geschat op 3 gulden per week. Er zijn geen kinderen. Ze betalen geen huur omdat ze in het huis van zijn vader, Gerardus van de Velden, wonen, die in het krankzinnigengesticht verpleegd wordt.
 
Bij de aanvraag zit een briefje van Theodora van Lieshout: “Met groot abuis heb ik donderdag u de waarheid niet gezegd. U vroeg mij hoeveel grond ik had en dat is maar 2 Ha. In pacht bedoelde ik, voor de notaris. Dat is zo ieder jaar dat ik er bij moet pachten om de 60 gulden en de huishuur is f.37,50. Vrouw van de Velden, Sonveld.” Later is nog de informatie bijgevoegd dat ze een kind heeft.

De gemeente kende hen een vergoeding van 80 cent per dag toe.
 
PA Zijtaart, parochiememoriaal.   In 1915 werd het kerkorgel gerestaureerd. Er werd een nieuwe windlade toegevoegd met een diepe octaaf.

BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 63 vonnis 576  dd. 26-9-1915   Petrus der Kinderen, geboren te Rosmalen 18-12-1883, metselaar en verlofhouder wonende op Zijtaart 67 (Pastoor Clercxstraat 55). Toen veldwachter Bernard Linders de herberg van Petrus binnen kwam  zag hij dat enkele gasten een borreltje met helder gevuld vocht voor hun hadden staan. Een van de klanten vroeg aan kastelein Petrus: “Breng mij een klad,” waarop de kastelein tegen zijn vrouw zei: “Geef hem een klad.”  Hierop vulde de vrouw het glaasje uit een fles met helder vocht die in het buffet stond. Nadat de veldwachter dit vocht geproefd had bleek het een fles klare jenever te zijn gemengd met bitter. Onmiddellijk nam velwachter Linders de borreltjes in beslag; 40 gulden boete. 

BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 64 vonnis 11  dd. 18-11-1815   Franciscus Mathias Hofmans, geboren te Veghel 13-7-1879 mandenmaker, Doornhoek G 166. Hij had in zijn mandenmakerij een jongen van nog geen 17 jaar in dienst en wel Franciscus Johannes van Doorn, geboren 25-2-1901 als zoon van Simon Fr. Van Doorn en Cornelia Maria Hofmans; 10 gulden boete.

BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 64 vonnis 26  d. 22-11-1915   Theodorus van Eert, geboren 14-1-1870, landbouwer te Zijtaart (Hoge Biezen 4). Voor rijden met een fiets zonder lichtgevende lantaarn 5 gulden boete.
BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 64 vonnis 49  dd. 21-12-1915   Hendrikus Opheij, geboren 31-1-1866 te Erp en wonende Zondveld G 87 (Jekscshotstraat 20). Hij liet zijn zoon Johannes van 13 jaar, die nog leerplichtig was, enkele dagen in december 1915 thuis.  Voor deze overtreding werd hij beboet met tweemaal drie gulden.

BHIC, kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 64 vonnis 96  dd. 21-12-1915   Petrus Opheij, geboren 29-10-1896 te Lieshout en knecht bij H. van der Linden Zondveld G 107 (Krijtenburg 22). Voor rijden met een fiets zonder lichtgevende lantaarn kreegt hij 5 gulden boete.

BHIC, Archief van de gemeente Veghel   In 1915 werden uit Zijtaart de volgende personen hergekeurd voor de Nationale Militie:

 

Naam

Geboren

Adres

Beroep

Lengte

Reden voor vrijstelling

Petrus Opheij

Op 29-10-1896 in Lieshout

Zondveld G 87

landbouwer

1,620

Lichamelijk gebrek 218: ziekten en gebreken van de pis- en geslachtswerktuigen

Petrus van de Ven

Op 6-9-1896 in Veghel

Zijtaart G 26

landbouwer

1,508

Te klein

Antonius Pennings

Op 13-1-1896 in Sint-Oedenrode

Zijtaart G 176

landbouwer

1,692

Niet bekend

Adrianus Josephus Rovers

Op 31-3-1895 n Veghel

Zijtaart G 28

landbouwer

1,630

Lichamelijk gebrek 189: Ziekten en gebreken van de ademhalingswerktuigen, van den bloedsomloop, of van het bloed.

 

BHIC, gemeente Veghel, toegang 7698, inv. nr. 2436.   

De leerlingen die de cursus herhalingsonderwijs in de winter 1914-1915 hebben gevolgd waren:

1e cursus
Henricus Kremers
Martinus van den Nieuwenhuijzen
Antoon Fassbender
Martinus Brugmans
Karel van Mierlo

2de cursus
Antonius van de Kerkhof
Johannes van der Zanden
Franciscus van Grinsven
Wilhelmus van de Rijdt
Petrus Raaijmakers

GA Veghel, inv. nr. 30, fol. 32v   Adrianus van de Ven, hoofd der school te Zijtaart, deelde mee het hem bij de tegenwoordige hoge steenkolenprijzen niet mogelijk is de schoollokalen behoorlijk te verwarmen zonder zelf geld bij te leggen. Zijn toelage voor het schoonhouden en verwarmen werd op 19 augustus 1915 door de gemeenteraad verhoogd f 67 tot f 90 per jaar.

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads