Foto's Huizen Kroniek

Kroniek van het jaar 1907


PA Zijtaart, parochiememoriaal.   In 1907 werd achter de gang van de pastorie een privaat gebouwd met een waterleiding. Dat werk werd uitgevoerd door H. van de Heuvel.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   Op 19 Maart 1907 werd Antonius van Gemert tot rector benoemd in het klooster. Hij werd op 31 augustus 1908 opgevolgd.

Nieuwsblad van Roermond, 21 maart 1907.

  'Zijne Doorluchtige Hoogheid de Bisschop van ‘s Bosch heeft benoemd tot rector van het Liefdegesticht te Zijtaart den eerwaarde heer A.J. van Gemert, priester van het Seminarie.'

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv .nr. 49 vonnis 288  dd. 30-3-1907   Adrianus van Berkel, 61 jaar, landbouwer op Jekschot onder Sint Oedenrode heeft een loslopende hond zonder muilkorf.  F.1,- boete.

BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv .nr. 49 vonnis 401  dd. 25-5-1907   Joseph Vereijken, 63 jaar, landbouwer op Zondveld (Heihoef 2), heeft op 5 april te Jekschot met een aalskorf gevist in de grenssloot de Lieshoutsche loop, zonder kosteloze vergunning of visakte. fl.4.- boete.

BHIC, Gemeentebestuur Veghel, toegang 7698 inv.nr. 2393; 'Zijtaart', 79.   Op 20 juni 1907 schreef meester van de Ven aan de burgemeester dat hij er weinig voor voelde om de vakantie van de laatste twee weken van augustus naar september te verplaatsen, zoals zijn collega Van Hooff uit Eerde voorgesteld had. Van de Ven argumenteert:

'De leerlingen, die recht hebben op de vier weken vakantie behoren tot de 5e en 6e leerjaar. Nu tellen deze beiden leerjaren samen slechts 10 leerlingen die van hun recht op verlof nog niet allen gebruik maken. Voor het 1e, 2e, 3e en 4e leerjaar zal het onderwijs vruchtbaarder zijn, dan dat gegeven in de hete augustusmaand. Overgrote warmte werkt ontegenzeggelijk nadelig op het onderwijs.

Verder zijn de toestanden, wat de landbouw betreft, in de Eerde en Zijtaart, niet dezelfde. Moge de landbouwbevolking alhier al behoefte hebben aan hulp bij de aardappel rooien, het gemis van die hulp wordt hier niet in die mate gevoeld als in de Eerde, waar de verbouw van aardappelen een voornaam, zo niet voornaamste middel van bestaan is voor de bevolking.

Doch er is meer. Te Zijtaart hebben we een bijzondere school. Door de Eerwaarde Zusters is voor twee jaren de vacantie, die voor die tijd begin september aanving, verlegd op 15 augustus; ze valt dus nu samen met die aan mijn school. Deze regeling was noodzakelijk, omdat grotere kinderen van de openbare school hunne kleine zusjes van huis moeten mee nemen. De verplaatsing van mijn vacantie zou de verzuimen in augustus aan de bijzondere school aannemelijk doen stijgeren.

Het gevoelen der ouders in deze ken ik niet; doch ik meen te mogen aannemen dat zij het klein volkje liever naar school zenden in de tijd, die voor hen toch de drukste van het jaar is. Daarbij, ik herhaal het met voldoening; in 1906 hebben slechts 7 leerlingen verlof gevraagd; terwille die 7, zouden de ouders dan al hun kinderen in de drukken tijd die weken thuis hebben.

Reeds vroeger is door mijn onderwijzer en mijn raad gepleegd een voorstel in gelijken geest als dat van den heer van Hooff te doen, doch om de redenen hierboven beschreven, vonden wij de bestaande regeling nog de beste.

Ondergetekende wenst Uw geacht college wel in overweging te geven, met het oog op de warmte in augustus, zijn vacantie met een week te verlengen; te meer, daar ik weet, dat de heer districtsschoolopziener voor een flinke vacantie is, mits zo min mogelijk tussentijdse vacantien worden aan gevraagd, doch zou deze dan willen gesteld zien van 8 augustus tot 1 september.'


BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv .nr. 50 vonnis 574  dd. 4-8-1907   Petrus van Nieuwenhuijzen, 32 jaar, bakker te Zijtaart (Pastoor Clercxstraat 39) heeft op 5 juli met paard en kar over de Zijtaartse weg gereden terwijl de kar niet was voorzien van een lichtgevende lantaarn. fl.5,- boete.

GA Veghel, inv. nr. 29, fol. 23v; BHIC, Provinciaal Bestuur, inv. nr. 6969.   De burgemeester zei in de raadsvergadering van 12 september 1907 dat de gemeente nog ongeveer 12 ½ hectare heidegrond heeft liggen in het Reijbroek. Volgens raadslid Vogels willen sommige mensen in Zijtaart die grond wel kopen. De gemeente heeft er niets aan. De vergadering besloot om de twee voorste percelen E2500 en E2501, samen groot 5,3860 hectare, te verkopen.

Nieuwe Tilburgsche courant 21 september 1907.  

Ik houd me overtuigd dat menigeen mijner lezers ietwat vreemd uitkijk van bovenstaand opschrift. Mondzeer bij het vee heb ik nooit gekend, wel klauwzeer en nu gaan we circa een halve eeuw terug, toen er nog geen klinkerweg lag tussen Uden en Veghel. Maar de Stad was er in deze laatste gemeente heb ik een paar jaar of wat gewoond. En nu wordt ik min of meer historisch en ook al wat volgen gaat is historiek .

In de stal van Van Zutphen in de Stad, brak een onbekende klauwziekte  uit. Het was of alle rampen over zijn braaf huisgezin werden uitgestort: hij zelf brak een been en de “kwade koortsen” (thans typhus genoemd) vielen zijn kinderen aan  - moeder was al lang dood. Dr. V.d. Berg hielp beenbreuk en koortslijders spoedig ter been en Bert Goorden (Vervoort) genas het vee van het klauwzeer, in minder dan geen tijd. Welk was zijn remedie? Ik weet het niet, maar dat Bert het klauwzeer uit Veghel weerde is zeker en dat hij streng verbood koeien gras van de beemden te geven waar mulder van Aert te Dinther de sluis 14 dagen had getrokken is ook zeker. Hij wist ook dat een koe op droge grond moet gaan en grazen.

Maar wie was Bert? Wel Bert was een zoon van Goord, zijn eigenlijke naam was Vervoort en deze was reeds veldwachter van Veghel toen Uden nog hoorde onder de Paltz. Bedaf hoorde onder Uden, Vorstenbosch onder de Generaliteitslanden. Loosbroek ligt bij den Bosch, ik dacht het tussen Dinther, Nistelrode.

Goord werd bekend door de arrestatie van een beruchte moordenaar, die uitlevering en traktaten bestonden nog niet, hij wist te verschalken: hoe is te lang om te vertellen, maar de meester van Zijtaert (Peter van Dam) snapte hij ook bij het zo steng verboden turfsteken op de heide. Iedereen wist dat, als om 4 uur de school uit was, de meester zijn os inspande en ging “boeren” ook vaak ging hij turf steken. De toenmalige burgenmeester daarover straks, had Goord het gevalletje al dubbel gerecommandeerd, maar de meester was niet te snappen. Hoe zou dat ook kunnen  op die vlakke hei tussen Veghel, Son en Rooi, later befaamd geworden door de drie bulten.

Maar Goord wist Raad, op een donderdag (dan is het immers Staalmarkt te Veghel) om een uur of vier kwam een boer nog met de snufschepper op, de korte broek aan (Rutje van de Wielen, Toon Schepens} en de boterkorf op de rug de heide over … de meester was aan het turven. Jemenie, te laat herkende meester van Dam de politieman Vervoort. De turf werd in de kachel van de school van meester Ansems verbrand.

Goord was ook zo wat veearts en haalde dingen uit , die de burgemeester tot hem deed zeggen. “Goord weet ge wel wat de mensen van U zeggen”? “Wel nee  burgemeester” “Dat gij  een heksemeester zijt.” “Zo en weet ge wat de mensen van U zeggen “ “Dat gij geen heksemeester zijt.”

We hebben nu lang genoeg verwijld bij Goord, laten we nu zijn zoon Bert, ook veearts op zijn manier eens uit de kist halen. Bert heeft zijn grote naam gemaakt door de genezing van de paarden van de commissaris der koningin, Bosch van Drakenstein en zijn handzalf. De 8 paarden van de gouverneur waren opgegeven  door de militaire artsen toen een stalknecht de gouverneur aanried Bert eens te laten komen. Bert zag en genas. Dat bezorgde hem in de 50e jaren, toen voor de uitoefening veeartsenijkunde een diploma zou worden gevorderd een “algemene toelating” . De in Veghel wonende rijks veearts Rijkzen, was daarmede te hoogste ingenomen, natuurlijk hem dat een hoop werk, dat hij toch niet in rekening kon brengen.

Van zijn vader had Bert een ander geheim ? Een brandzalf, of hij het geheim der bereiding met zich in het graf genomen heeft, weet ik niet. Maar voor het volgende sta ik in. Zoals men weet worden voor het Joodse paasfeest alle potten en pannen met kokend water gereinigd. De meid van Monnikkendam (is meer als 50 jaar geleden, leeft hij nog?) liep of stortte tot bijna aan het bovenlijf in het ziedende vocht. Bert werd geroepen en genas de meid binnen 8 dagen. Zulks was niet naar het genoegen van de platlandsheelmeester van der Loo, die Dr. Van den Bergh aanzette om daarover een aanklacht in te dienen, waartoe deze veel te loyale kerel  niet te brengen was. Waarom niet weet ik niet, wel weet ik dat esculapen elkander niet kunnen uitstaan krek het tegenovergestelde der advocaten , die altijd goede vrienden zijn.

Intussen nam Bert zijne toevlucht tot de gouverneur. Welke was de slotsom? De zalf van Bert werd te Utrecht ter ontleding gezonden en daar werd bevonden. De scheikunde stond nog niet op de trap van thans, het is waar dat ze niet te ontleden was. De uitspraak op de onbevoegd heelkundige hulp te hebben verleend was niet ontvankelijk verklaring en verlof om de brandzalf te mogen bereiden en verkopen. De man die hem dat bericht mede deelde was Dr. Van den Bergh en van de Laar bestelde wellicht dien dag den eerste keer van zijn leven een aangestelde brief van de commissaris des konings aan Bert Vervoort veearts te Veghel.

PA Zijtaart, parochiememoriaal.   In november 1907 besloot het kerkbestuur om de sacristie te verbouwen om daarin een brandvrije kluis en kasten tot bewaring van bloemen en dergelijke aan te laten brengen. Deze verbouwing werd pas in 1909 uitgevoerd.

GA Veghel, inv. nr. 29, fol. 34.   Op 27 december 1907 vertelde burgemeester in de raadsvergadering dat Jan Verbruggen bij hem is geweest. Die vertelde hem dat twee bomen langs de Zijaartsen weg bij zijn huis zijn dood gegaan en dat hij die van de gemeente wil kopen. De burgemeester had de bomen niet gezien, maar als ze dood zijn, heeft de gemeente er toch niets aan. De verkoop werd goedgekeurd.

BHIC, gemeente Veghel, toegang 7698, inv. nr. 2436.   De leerlingen die de cursus herhalingsonderwijs in de winter van 1907-1908 hebben gevolgd waren:

Franciscus van de Ven
Adrianus Rovers
Marinus Vervoort
Wilbertus van de Ven
Johannes van de Meijden
Adrianus van de Ven
Antonius van den Hurk
Michiel de Bont
Christiaan Ketelaars

Bouwstijlen - Thema's - Groei - Organisaties - Veldnamen
Afkortingen - Toelichting verenigingen - Toelichting Huizen - Toelichting Kroniek - Downloads