Kroniek van het jaar 1873

GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 51.		Het raadslid Jan van Sleeuwen vroeg op 17 januari 1873 namens het kerkbestuur te Zijtaart vergunning om het kruis van de gemeentetoren te nemen, en het op de kerktoren te Zijtaart te zetten. Dit werd goedgekeurd.
Krantenbericht toegestuurd door Antoon Vissers		Het betrof Adriana Rijkers, geboren op 15-11-1869 als dochter van Hendricus Rijkers en Hendrica Vissers. Het gezin woonde op Leinserondweg 23.  Vermoedelijk was de moeder erg ziek geweest van een bevalling enkele weken eerder. Henrica Vissers overleefde de crisis en overleed enkele jaren later in 178 op 46-jarige leeftijd.
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 16 vonnis 4433 d.d. 21-7-1873. B. van Dam, Oudbrabants dorpsleven, 36.		Bernard van Dam uit Eerde schreef tussen 1955 en 1958: “In mijn jonge tijd liepen er nog verschillende karren met “opgelegde velgen”. De wielen van die karren dateerden van minstens 50 à 80 jaar terug en hun velgen hadden aanvankelijk een breedte van 5 cm. Toen voor onze provincie de voorgeschreven velgbreedte 9 cm werd, lieten de boeren tegen vóór- en achterkant van de oude velgwielen klampen van 2 cm schroeven, een reep van 9 cm om het wiel leggen en aan de Wet was voldaan.” Die grotere velgbreedte zal in 1873 voorgeschreven zijn geweest, gezien de volgende bekeuringen. Wilhelmina de 16-jarige dochter van Johannes Willem van den Tillaart (Biezendijk 19), reed met een mestkar over de zandweg op den Biezen. Ze werd bekeurd omdat de velgen van de kar een breedte had van minder dan 9½ cm. Op dezelfde tijd werden hiervoor ook bekeurd Lambertus van den Hurk, 28 jaar en wonende op Zijtaart (Zondveldstraat 15), Hendrikus van Zutphen, 13 jaar, ook uit Zijtaart en Lambertus van Asseldonk, 21 jaar uit Veghel. Allen krijgen een 3 gulden boete.
PA Zijtaart, parochiememoriaal; de parochiestempel anno 1873 komt uit de collectie van Antoon Vissers.		In 1873 werden voor de kerk kazuifels aangeschaft en werd de kerk verder aangekleed. Er kwam een mooi eikehouten hoofdaltaar met stenen blad. Antje en Drika van Hoof uit Veghel schonken een geschilderde kruisweg. Driek Manders uit Veghel schonk een zilveren ciborie. Ook werd bijvoorbeeld een harmonium aangeschaft.
GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 62v-63.		Op 16 augustus 1873 werd A. Vermolen, hoofdonderwijzer te Zijtaart, eervol ontslag verleend. Vermolen vroeg een vergoeding voor 'de in zijn tijd te Zijtaart geplante en thans nog niet voor inoogsting geschikte vruchten.' De raad zal hem meedelen dat hij daarover met de nieuwe onderwijzer een regeling moet treffen en niet met de gemeenteraad. Er is door B&W al een tijdelijke opvolger aangesteld, Jan Peter Niesen, die aanstaande maandag de school zal openen. Die tijdelijke aanstelling wordt door de raad goedgekeurd.
GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 63.		Op 16 augustus 1873 werd in de gemeenteraad ook gepraat over de school en onderwijzerswoning te Zijtaart. De raad vindt de bestaande gebouwen te slecht worden. De meeste leden vinden dat er in Zijtaart een nieuwe school gebouwd moest worden. Later zou hier verder over gepraat worden.
BHIC, Kantongerecht Veghel, toegang 42 inv. nr. 16 vonnis. 4522  d.d. 1-9-1873		Jacobus Voets, 38 jaar, geboren te Raamsdonk en wonende te Zijtaart (Krijtenburg 13) heeft op Zondveld met een krabzeis graszoden opgeladen en arglistig meegenomen. Hiervoor krijgt hij een dag gevangenisstraf.
GA Veghel, inv. nr. 1194.		De voorganger van het huis op huidig adres Pastoor Clercxstraat 31-33 (Dorpskaffee) werd in 1873 gebouwd.
GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 70v.		Hoofdonderwijzer Peters van de school in Veghel vroeg op 15 november 1873 een verhoging voor de vergoeding voor de verwarming van de school (aanschaf van steenkolen). Dit werd goedgevonden en zal ook toegepast worden voor de scholen in Zijtaart en Eerde.
GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 71.		De schoolopziener adviseerde de gemeenteraad op 15 november 1873 de jaarwedde voor de nieuw aan te stellen hoofdonderwijzer te Zijtaart met 50 gulden te verhogen. De jaarwedde werd op 550 gulden gebracht. Daarnaast genoot de hoofdonderwijzer gratis gebruik van een woning en tuin.
GA Veghel, inv. nr. 24, fol. 73.		De burgemeester deelde op 15 november 1873 aan de raad mee dat Albert Peters, zoon van de hoofdonderwijzer in de kom van Veghel, aangesteld is als kwekeling aan de school te Zijtaart.